Η σταθερότητα του κεφαλικού δείκτη ως προς την ηλικία

Αρκετές ανθρωπολογικές μετρήσεις εξαρτώνται από την ηλικία αυτού που μετράται. Κλασικά παραδείγματα είναι το ύψος, το βάρος, η διάμετρος του θώρακα, κτλ. Για την εξαγωγή ορθών συμπερασμάτων στην ανθρωπολογία πρέπει οι μετρήσεις να μην εξαρτώνται από την ηλικία. Συνήθης τακτική είναι να επιλέγονται για ανθρωπολογικές μετρήσεις άνθρωποι άνω των 18 ή και περισσότερο, όταν τα σωματικά χαρακτηριστικά έχουν σταθεροποιηθεί, ενώ οι ηλικωμένοι πρέπει να αποφεύγονται. Η μεταβολή των σωματικών γνωρισμάτων ως προς την ηλικία έχει μεγάλη σημασία για την ανθρωπολογία.

Μια σημαντική μελέτη επί του θέματος δημοσιεύτηκε στο περιοδικό της Ανθρωπολογικής Εταιρίας του Παρισιού, υπό τον τίτλο L'évolution des caractères morphologiques en fonction de l'âge, chez 2089 Français de 20 à 91 ans. Πραγματοποιήθηκε έρευνα σε 2089 Γάλλους, ηλικίας από 20 έως 91 ετών για να διαπιστωθεί η μεταβολή των σωματικών γνωρισμάτων με την ηλικία. Επειδή είναι χρονοβόρα η μελέτη των ίδιων ανθρώπων κατά τη διάρκεια της ζωής τους, λαμβάνεται μεγάλο δείγμα ώστε να θεωρείται ομοιογενές, διαφόρων ηλικιών.

Η μελέτη είναι εξονυχιστική για κάθε σωματικό γνώρισμα. Για μερικά από τα σημαντικότερα χαρακτηριστικά, τα αποτελέσματα της μελέτης είναι τα εξής:...

Μετρήσεις κορμού και μελών
Ύψος: μείωση μετά τα 20-24 μέχρι τα γηρατειά.
Καθιστό ύψος: όπως το ύψος.
Μήκος μελών: όπως το ύψος, αλλά πολύ λιγότερο.
Ώμοι: μείωση μετά τα 20-24, μεγαλύτερη μείωση μετά τα 50.
Λεκάνη: αύξηση μέχρι τα 60-64, μετά σταθερή.
Θώρακας: αύξηση μέχρι τα 50-54, μείωση μετά.
Εν γένει παρατηρούνται σημαντικές διαφοροποιήσεις με την ηλικία.

Μετρήσεις κεφαλιού
Μήκος και πλάτος κεφαλιού: διαφορές αμελητέες.
Διζυγωματική διάμετρος: αύξηση μέχρι τα 45-49, μείωση μετά.
Διάμετρος σαγονιού: αύξηση μέχρι τα 55-59, μείωση μετά.
Ύψος προσώπου: σταθερό μέχρι τα 59, τάση για ελαφρά αύξηση μετά.
Ύψος μύτης: ανεπαίσθητη αύξηση.
Πλάτος μύτης: σταδιακή αύξηση.
Εν γενει ελάχιστες διαφορές, με σημαντικότερη μεταβολή το πλάτος της μύτης.

Έπειτα, γίνεται μια εκτεταμένη βιβλιογραφική έρευνα και συγκρίνονται τα αποτελέσματα με αυτά παλαιότερων αντίστοιχων ερευνών. Ένα σημαντικό συμπέρασμα είναι ότι ο κεφαλικός δείκτης δεν μεταβάλλεται με την ηλικία, αποτελώντας ένα πλήρως αξιόπιστο ανθρωπολογικό στοιχείο ταξινόμησης. Στην αρχική εικόνα του άρθρου φαίνεται η μεταβολή του πλάτους του κεφαλιού με την ηλικία, ενώ οι επόμενες δύο παρουσιάζουν το μήκος του κεφαλιού και τον κεφαλικό δείκτη σε σχέση με την ηλικία. Οι μεταβολές είναι αμελητέες και δεν φαίνεται αύξηση ή μείωση.

Σταθερά παραμένουν και τα υπόλοιπα χαρακτηριστικά του προσώπου, πλην μύτης, αλλά και αυτό αποφεύγεται αν επιλεγούν άτομα μη ηλικιωμένα.