Gobineau A. - An essay on the Inequality of Human Races

Ο Arthur de Gobineau (1816-1882) ήταν Γάλλος διπλωμάτης και άνθρωπος των γραμμάτων. Αριστοκρατικής καταγωγής, είναι γνωστός για το βιβλίο του "Περί της ανισότητας των ανθρωπίνων φυλών" που εκδόθηκε το 1856. Το βιβλίο είναι γραμμένο στα Γαλλικά, μεταφράστηκε στα Αγγλικά. Στα Ελληνικά δεν έχει εκδοθεί, δείγμα της παρακμής του σύγχρονου Ελληνισμού. Στο σύνδεσμο δίνεται σε Αγγλική μετάφραση.

Στη μελέτη του αυτή ο Γκομπινώ εξετάζει τους διάφορους πολιτισμούς και διαπιστώνει ότι η κάθε φυλή δημιουργεί πολιτισμό με βάση τα ψυχικά της χαρακτηριστικά. Αν επέλθει εκτεταμένη μίξη με άλλες φυλές, τότε οι διαφορετικές ιδιοσυγκασίες δημιουργούν διαφορετικά συμφέροντα, διαφορετικές κοινωνικές, ηθικές, πολιτικές και εν γένει πολιτιστικές προτιμήσεις, γεγονός που συμβάλλει στην εσωτερική αποδιοργάνωση και σιγά σιγά διάλυση του κράτους και αλλοίωση του αρχικού πολιτισμού.

Οι ψυχικές διαφορές των φυλών είναι αυτές που επεξηγούν γιατί σε μια περιοχή άκμασε ο πολιτισμός και σε άλλη όχι. Ο Γκομπινώ κατάφερε να κατανοήσει ότι δεν είναι το περιβάλλον αυτό που δημιουργεί τον πολιτισμό. Διαπιστώνει ότι σε περιοχές καθόλου προικισμένες με φυσικούς πόρους ή καλό περιβάλλον αποτέλεσαν κέντρα ευημερίας και πολιτισμού, ενώ αλλες ευφορες και προικισμένες περιοχές παρέμειναν στην αφάνεια. Η αιτιολόγηση είναι φυλετική, καθώς μία δραστήρια και πνευματικώς ανεπτυγμένη φυλή δημιουργεί πολιτισμο και συνθήκες ευημερίας ακόμη και σε δύσβατες περιοχές, ενώ φυλες όχι τόσο ενεργητικές και μη προικισμένες πνευματικά, δεν καταφέρνουν να δημιουργήσουν κάτι αξιόλογο ούτε στο καλύτερο δυνατό περιβάλλον.

Με πλήθος παραδειγμάτων με έμφαση στην αρχαία εποχή, φτάνει στο συμπέρασμα ότι η φυλή είναι η κινητήριος δύναμη της ιστορίας. Η πορεία των πολιτισμών είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την φυλετική σύσταση των πληθυσμών που τον απαρτίζουν. Το εντυπωσιακό της μελέτης είναι ότι δημοσιεύτηκε το 1856, τρία χρόνια πριν το έργο του Δαρβίνου που εξηγεί τη διαδικασία της φυλογέννεσης!

Ο Γκομπινώ είναι ο πρώτος που εξήγησε επιστημονικά τον καθοριστικό ρόλο των φυλών στην εξέλιξη της ιστορίας. Βέβαια ήδη οι αρχαίοι είχαν διαπιστώσει τις διαφορές των λαών και των πολιτισμών με τους οποίους σχετίζονταν, ωστόσο δεν είχαν πλήρη συνείδηση ότι αυτές εδράζονταν σε φυλετικά πλαίσια. Αν και θιασώτης της αστήρικτης θεωρίας του Νορδικισμού, το έργο έχει τεράστια σημασία. Ο Γκομπινώ είναι αυτός που έδωσε ώθηση στην μελέτη της ιστορίας και των κοινωνικοπολιτικών φαινομένων με βάση τη φυλή.

Το βιβλίο του έχει κολοσσιαία σημασία για όποιον μελετά την φυλετική ανθρωπολογία, αλλά και για κάθε άνθρωπο που θέλει να αυτοαποκαλείται μορφωμένος.