Η φυλετική ιστορία των Βαλκανίων

Ο Αυστριακός ανθρωπολόγος Viktor Lebzelter υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους μελετητές της ανθρωπολογίας των Βαλκανίων. Στη μελέτη του με τίτλο "Zur Rassengeschichte der Jugoslaven" που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Vjesnik Arheološkog muzeja u Zagrebu, εξετάζει την φυλετική ιστορία των Βαλκανιων, εστιάζοντας στους λεγόμενους νότιους σλάβους. Εντοπίζονται τα σύγχρονα φυλετικά στοιχεία και γίνεται σύγκριση με τα αρχαιολογικά ευρήματα και τις ιστορικές περιγραφές, ώστε να βρεθεί η σχέση των σύγχρονων κατοίκων με τους αρχαίους.

Η παλαιοανθρωπολογία της περιοχής δείχνει ότι αρχικά κατοικούνταν από δολιχοκέφαλους με όχι υψηλό ανάστημα, ενώ αργότερα προϊστορικά αρχίζουν να εμφανίζονται βραχυκέφαλοι. Ο Lebzelter ονομάζει τους αρχικούς δολιχοκέφαλους γενικά Μεσογειακούς, ενώ λογικά πρόκειται για Κρομανοειδείς. Η βραχυκεφαλία που εντοπίζεται αργότερα στους ιστορικούς Ιλλυριούς λογικά οφείλεται σε Διναρικούς.

Στη συνέχεια, ο συγγραφέας αναλύει τα σύγχρονα φυλετικά στοιχεία των Βαλκανίων:...

Ι. Ο τυπικός Νορδικός τύπος, με υψηλό ανάστημα, δολιχοκεφαλία και ανοιχτό χρωματισμό. Είναι εξαιρετικά σπάνιος στα Βαλκάνια, πιθανόν υπάρχει στη Σλοβενία.

ΙΙ. Στις βόρειες Κροατικές περιοχές και στη Σλοβενία εντοπίζεται ένας κοντύτερος δολιχοκέφαλος τύπος, με ανοιχτά μάτια και μαλλιά που ρέπουν προς το κόκκινο και με κοντή μύτη. Η περιγραφή ταιριάζει πιο πολύ σε Βαλτο-Κρομανοειδείς ή Νορδο-Κρομανοειδείς.

ΙΙΙ. Στην Ερζεγοβίνη, στο Μαυροβούνιο και σε μέρη τη Σερβίας βρίσκουμε τον ψηλό, βραχυκέφαλο, εξωμορφικό τύπο, με καστανά έως καστανόξανθα μαλλιά, με ενδιάμεσα μάτια και ευρύ πρόσωπο. Ο τύπος που περιγράφεται ταιριάζει σε Διναρικό-Κρομανοειδή.

IV. Σε όλη τη Βοσνία και την Σερβία, καθώς και στην Κροατία και στην Αλβανία, εντοπίζεται ένας Αλπικός υποτύπος (Kthela).

V. Ο κλασικός Διναρικός τύπος, με υψηλό ανάστημα, υπερβραχυκεφαλία, καστανά μαλλιά, και λεπτή κυρτή μύτη. Εντοπίζεται σε όλα τα Βαλκάνια και ειδικά στην Σερβία, το Μαυροβούνιο τη Βοσνία και τη Δαλματία, με μεγάλη συγκέντρωση στις ορεινές περιοχές.

VI. Ο κλασικός Αλπικός τύπος.

VII. Ένας κοντός, σκουρόχρωμος, δολιχοκέφαλος τύπος, ο Μεσογειακός, που εντοπίζεται σε περιοχές της Σερβίας.

VIII. Ο Ατλαντο-Μεσογειακός και Kurgan τύπος (νότιος Κρομανοειδής και Βαλτο-Κρομανοειδής) που εντοπίζεται στη Θράκη, στη Βουλγαρία και στη Σερβία και είναι ψηλός, σκουρόχρωμος και δολιχοκέφαλος.

ΙΧ. Έναν Αλπικο-Διναρικό τύπο (Karpathenrasse στο κείμενο) με μέτριο ύψος, ήπια βραχυκεφαλία, ευρύ πρόσωπο και σκούρο χρωματισμό.

Χ. Μογγολικοί τύποι, απόγονοι Ούνων, Αβάρων και Τουρκικών φυλών, που εντοπίζονται πολύ σπάνια στα Βαλκάνια.

Στη συνέχεια δίνονται κάποια παλαιοανθρωπολογικά και ιστορικά στοιχεία για τους αρχαίους Σλάβους. Έλληνες και Άραβες ιστορικοί τους περιγράφουν ως ψηλούς, με ενδιάμεσο χρώμα μαλλιών που πλησιάζει στο ξανθό ή τείνει προς κόκκινο. Τα σκελετικά υπολείμματα που βρέθηκαν δείχνουν ότι η μεγάλη πλειοψηφία των αρχαίων Σλάβων ήταν δολιχοκέφαλοι, με μια μικρή μειοψηφία βραχυκέφαλων. Τα γνωρίσματα αυτά από τις περιγραφές και την αρχαιολογία παραπέμπουν σε κυρίως (Βαλτο-)Κρομανοειδείς πληθυσμούς (Kurganrasse στο κείμενο). Μάλιστα, σήμερα οι περισσότεροι που ανήκουν σε αυτόν τον τύπο βρίσκονται στη Βουλγαρία, έχοντας παρόμοια φυσικά γνωρίσματα με αυτά των αρχαίων Θρακών, που ήταν κυρίως Κρομανοειδείς.

Η σημερινή φυλετική σύνθεση στα Βαλκάνια δείχνει ότι οι αρχικοί σλάβοι μπορεί να επέβαλλαν τη γλώσσα και τα εθνωνύμια, ωστόσο άφησαν ελάχιστη φυλετική συμμετοχή στους λαούς των Βαλκανίων. Ο συγγραφέας συμπεραίνει ότι οι σύγχρονοι κάτοικοι των Βαλκανίων είναι κατά κύριο λόγο απόγονοι Ιλλυριών, Κελτών και Ρωμαίων και όχι Σλάβων.