Φυλή και ιατρική

Μία εξαιρετική μελέτη για τη σχέση φυλής και ασθενειών πραγματοποίησε ο Eugène Pittard, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Le Globe. Ο Ελβετός ανθρωπολόγος εξετάζει τις διαφορές στον τρόπο με τον οποίο προσβάλλονται οι ανθρώπινες φυλές από τις ασθένειες. Τα δεδομένα που στοιχειοθετούν τις διαφορές αυτές είναι πολλά, καθιστώντας αναπόφευκτη μια μελέτη επί του ζητήματος.

Ο Pittard ξεκινά λέγοντας ότι οι ιατροί στις αποικίες, καθώς και στις ΗΠΑ, διαπιστώνουν στην πράξη ότι δεν προσβάλλονται όλες οι φυλές με τον ίδιο τρόπο από τις ίδιες ασθένειες. Για έναν ανθρωπολόγο...
αυτό είναι αναμενόμενο. Η διαφορά αυτή είναι αναπόφευκτη, γιατί οι ανθρωπολόγοι μπορούν να διακρίνουν τους ανθρώπους σε ξεχωριστές βιολογικές ενότητες.

Οι διαφορές μεταξύ των ανθρωπίνων φυλών σε χαρακτηριστικά όπως ανάστημα, χρώμα μαλλιών, μορφή κρανίου και προσώπου, χρώμα δέρματος, κτλ αποτελούν μόνο τα εξωτερικά γνωρίσματα που μπορούμε να αντιληφθούμε με την απλή παρατήρηση. Στην πραγματικότητα οι διαφορές επεκτείνονται και στο εσωτερικό του οργανισμού. Οι ιατροί στις αποικίες, βρήκαν διαφορές στους σφυγμούς, στην αντοχή στον πόνο, στην αντίδραση στις χειρουργικές επεμβάσεις, κτλ. Ο Pittard διαπιστώνει με λύπη ότι οι ιατροί αγνοούν τις ανθρωπολογικές διαφορές, αδυνατώντας να βγάλουν συμπεράσματα λαμβάνοντας υπόψη τον φυλετικό παράγοντα. Η φυλετική ανθρωπολογία είναι απαραίτητη στην ιατρική, εφόσον η ιατρική έχει ως αποκλειστικό αντικείμενο τον Άνθρωπο.

Η εσωτερική σύσταση του ανθρώπινου οργανισμού αποτελεί ένα περίπλοκο βιοχημικό σύμπλεγμα, που δεν έχει αποκρυπτογραφηθεί πλήρως. Διαφορές εντοπίζονται μεταξύ των διαφόρων ζώων ως προς την αντοχή τους σε τοξικές ουσίες και μικροοργανισμούς. Κάποια πλήττονται ισχυρά, ενώ άλλα μένουν ανεπηρέαστα. Διαφορές υπάρχουν και εντός του είδους. Έρευνες έχουν δείξει ότι διαφορετικές ράτσες σκύλων αντέχουν διαφορετικές ποσότητες από τοξικές ουσίες. Κάτι αντίστοιχο έχει παρατηρηθεί και σε ράτσες αλόγων. Στον άνθρωπο, υπάρχουν ασθένειες που δεν προσβάλλουν το ίδιο τις διάφορες φυλές. Ο κίτρινος πυρετός, που πλήττει έντονα τους λευκούς, ελάχιστα επηρεάζει τους νέγρους. Μάλιστα, η ανοσία τους στον κίτρινο πυρετό παρέμεινε ακόμα και μετά την μεταφορά τους ως σκλάβους σε άλλες χώρες. Το αίμα πήζει πιο γρήγορα στους νέγρους. Οι σφυγμοί τους είναι πιο αργοί. Η φυματίωση εμφανίζεται στους νέγρους πολύ περισσότερο από ότι στις υπόλοιπες φυλετικές ομάδες. Οι νέγροι έχουν σχετική ανοσία στην ελονοσία, σε σχέση ειδικά με τους λευκούς, στους οποίους τα συμπτώματα είναι έντονα ειδικά σε θερμά κλίματα. Η δυσεντερία είναι σπάνια στους νέγρους.

Τις φυλετικές διαφορές στην υγεία διαπιστώνουν όλοι οι στρατιωτικοί ιατροί στις αποικίες, οι ιατροί του ναυτικού και οι ιατροί σε νοσοκομεία της Αφρικής. Οι αναφορές τους για τις ασθένειες που πλήττουν τις διάφορες εθνικότητες είναι ξεκάθαρες. Οι μεγάλες διαφορές στην εσωτερική δομή του οργανισμού μεταξύ των φυλών φαίνεται στις περιπτώσεις των μίξεων. Οι μιγάδες εμφανίζουν μια ενδιάμεση κατάσταση ως προς την ανοσία/μη ανοσία των γονεϊκών φυλών. Οι νέγροι έχουν ανοσία στον κίτρινο πυρετό, ωστόσο οι μουλάτοι χάνουν την ανοσία αυτή. Όσο περισσότερο το νέγρικο αίμα, τόσο μειώνονται τα περιστατικά. Στατιστικά στοιχεία δείχνουν ότι οι μιγάδες παρουσιάζουν μια ενδιάμεση θέση σε σχέση με τις γονεϊκές φυλές ως προς την αντοχή σε ασθένειες.

Η μελέτη του Pittard εστιάζει στην επάρατη νόσο και στο κατά πόσο αυτή σχετίζεται με τον φυλετικό παράγοντα. Το ζήτημα είναι δύσκολο, εφόσον παράγοντες όπως το περιβάλλον και ο τρόπος ζωής μπορεί να επηρεάζουν. Αρχικά παρατηρεί ότι η νόσος δεν είναι ούτε κληρονομική, ούτε μεταδοτική. Ωστόσο, η κατανομή της είναι πολύ ανομοιόμορφη μεταξύ των κρατών, αν εξετάσουμε τη γεωγραφία της νόσου.

Οι νέγροι της Αφρικής φαίνεται να εμφανίζουν χαμηλά ποσοστά καρκίνου. Αντιθέτως, οι νέγροι των ΗΠΑ, που έχουν υποστεί μίξη σε αρκετό βαθμό, εμφανίζουν συγκρίσιμα ποσοστά με τους λευκούς. Οι καθαροί ιθαγενείς της Αμερικής έχει βρεθεί ότι δεν παρουσιάζουν καθόλου καρκίνο, ωστόσο οι μίξεις τους κάνουν να χάνουν την ανοσία τους.

Στις ΗΠΑ και στον Καναδά, οι στατιστικές δείχνουν ότι τα υψηλότερα ποσοστά βρίσκονται ανατολικά και δυτικά, δηλαδή εκεί που η φυλετική μίξη είναι μεγαλύτερη, με τα χαμηλότερα στο κέντρο. Η νότια Αφρική εμφανίζει τα υψηλότερα ποσοστά, δηλαδή εκεί που εγκαταστάθηκαν λευκοί. Στη βόρεια Αφρική, όπου τα ποσοστά είναι χαμηλότερα αλλά εμφανή, υπάρχουν αρκετοί λευκοί άποικοι από Ιταλία, Γαλλία και Ισπανία. Οι Διναρικές και πιο ομοιογενείς Βαλκανικές περιοχές εμφανίζουν χαμηλότερα ποσοστά της νόσου από ότι οι κοντινές πιο μικτές Αυστριακές περιοχές. Στην Ιταλία, το βόρειο κομμάτι έχει υψηλότερο ποσοστό εμφάνισης της νόσου, από ότι το νότιο, το οποίο θεωρείται πιο ομοιογενές λόγω δολιχοκέφαλων Μεσογειακών, ενώ ο βορράς έχει μεν μια Αλπική πλειοψηφία, αλλά υπάρχουν επίσης Μεσογειακοί, Διναρικοί, Νορδικοί, κτλ σε σημαντικά ποσοστά. Ο Pittard εύλογα αναρωτιέται κατά πόσον ο καρκίνος οφείλεται στη φυλετική μίξη. Οι ενδείξεις είναι πολλές, αλλά δεν αποτελούν αποδείξεις.

Εδώ πρέπει να προσθέσουμε την πρώτη απόπειρα επιστημονικής θεμελίωσης του ζητήματος. Ο πρωτοπόρος Γάλλος ανθρωπολόγος Georges Vacher de Lapouge, εξετάζοντας το θέμα της υπογονιμότητας στο βιβλίο του Race et milieu social, ήδη από τις αρχές του 20ου αιώνα είχε παρατηρήσει ότι σε πειράματα μίξης ζώων με μακρινή συγγένεια, τα γονιμοποιημένα ωάρια τις περισσότερες φορές κατέληγαν σε άναρχη ανάπτυξη ή ασταμάτητες διαιρέσεις, με αποτέλεσμα το έμβρυο σύντομα να καταστρέφεται. Μετά από πολλές προσπάθειες, εμφανίζονταν μία επιτυχής περίπτωση γονιμοποίησης, που κατέληγε σε κανονική κύηση και γέννηση του ζώου. Κάτι αντίστοιχο πιθανότατα ισχύει και στην μίξη μεταξύ ανθρωπίνων φυλών. Μετά από πολλές αναπαραγωγικές προσπάθειες, η γυναίκα τελικά συλλαμβάνει και μετά από την κύηση, γεννά. Όμως παρότι έχουμε μπροστά μας έναν πλήρως ζωντανό άνθρωπο, αυτό δεν συνεπάγεται οπωσδήποτε ότι δεν υπάρχουν διάφορες εσωτερικές ασυμβατότητες, οι οποίες δεν φαίνονται με γυμνό μάτι και ίσως εμφανιστούν αργότερα ως καρκίνος, όταν ενηλικιωθεί και έχει φθαρεί ο οργανισμός. Συνεπώς, εκ της θεωρίας, ο Lapouge μας υποδηλώνει ότι είναι πιθανό ο καρκίνος να σχετίζεται με τη φυλετική μίξη.

O Pittard ζητά να γίνει λεπτομερής στατιστική καταγραφή των περιστατικών της νόσου. Ταυτόχρονα, πρέπει να εξετάζονται τα μορφολογικά χαρακτηριστικά των ασθενών, ώστε να βγάζουμε συμπεράσματα για την φυλετική τους υπόσταση. Η φυλετική μίξη πρέπει οπωσδήποτε να εξεταστεί ως πιθανό αίτιο της επάρατης νόσου, οι ενδείξεις είναι αρκετές ώστε να προβούμε σε μια τέτοια έρευνα.

Το γενικό συμπέρασμα είναι ότι οι φυλές διαφέρουν ως προς την εσωτερική σύσταση του οργανισμού. Οι εξωτερικές μορφολογικές διαφορές που περιγράφουν οι φυσικοί ανθρωπολόγοι, επεκτείνονται και σε διαφορές στην εσωτερική δομή του σώματος. Αυτό οδηγεί σε διαφορετική αντίδραση στην προσβολή από μικροοργανισμούς, ασθένειες και τοξικές ουσίες. Συνεπώς, ο φυλετικός παράγοντας θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη από τους ιατρούς, για την εύρεση των αιτίων, την πρόληψη και την ίαση των ασθενειών.