Ο Deniker ήταν ο πρώτος που διαμόρφωσε την εικόνα μας για τους φυλετικούς τύπους της Ευρώπης, κάνοντας λόγο για Νορδικούς, Ατλαντοειδείς, Ατλαντο-Μεσογειακούς, Μεσογειακούς, Αλπικούς, Βαλτικούς, Διναρικούς, με κάπως διαφορετικά ονόματα. Μέχρι τότε οι περισσότεροι ανθρωπολόγοι θεωρούσαν ότι υπάρχουν μόνο τρεις τύποι, Αλπικός, Νορδικός, Μεσογειακός. Ο Deniker το κατέρριψε αυτό και ανοιξε τον δρόμο για την επικράτηση της σημερινής αντίληψης περί φυλετικών τύπων της Ευρώπης, με την προσθήκη και των Κρομανοειδών. Ας δούμε πώς έφτασε ο Deniker στην ταξινόμηση που παρουσίασε.
Το βιβλίο αποτελείται από δύο μέρη. Στο πρώτο μέρος εξετάζεται ο κεφαλικός δείκτης στην Ευρώπη, ενώ στο δεύτερο μέρος μελετάται το ύψος των Ευρωπαίων. Προσοχή, στο σκαναρισμένο βιβλίο, τα δύο μέρη είναι ανάποδα. Στο μέρος που αφορά στον κεφαλικό δείκτη, ο Deniker παραθέτει όλες τις ανθρωπολογικές μετρήσεις που είχαν γίνει ως τότε ανά χώρα. Οι μετρήσεις σε άλλες χώρες ήταν αρκετές, σε άλλες πενιχρές. Το έργο του είναι πάρα πολύ σημαντικό και μπορεί κανείς να αντλήσει πλήθος στοιχείων για τον κεφαλικό δείκτη κάθε χώρας.
Στον βορρά της Ευρώπης υπάρχει μια περιοχή...
δολιχοκεφαλίας με επίκεντρο τη Σκανδιναβία, Βρετανικές νήσους και τις περιοχές της Βαλτικής, ξεχωρίζοντας από τους δολιχοκέφαλους του νότου από άλλα στοιχεία, όπως το ύψος και ο χρωματισμός. Στο νότο υπάρχει μια άλλη περιοχή δολιχοκεφαλίας, περιλαμβάνοντας τις Μεσογειακές χώρες, που είναι κυρίως καστανοί και κοντύτεροι. Μια τρίτη περιοχή είναι αυτή της κεντρικής Ευρώπης, που φτάνει βαθιά στην Ιταλία, μέχρι και την Ελλάδα, που περιλαμβάνει βραχυκέφαλους, με μια ειδική περιοχή υπερβραχυκεφαλίας στα δυτικά Βαλκάνια. Μια λιγότερο βραχυκέφαλη περιοχή είναι συνέχεια της προηγούμενης και εκτείνεται μέχρι τη Ρωσία. Προφανώς οι παραπάνω περιγραφές ανταποκρίνονται σε Νορδικούς-Ατλαντοειδείς, Μεσογειακούς, Αλπικούς-Διναρικούς, Βαλτικούς αντίστοιχα. Το βιβλίο περιλαμβάνει χάρτη του κεφαλικού δείκτη της Ευρώπης, αλλά δυστυχώς δεν σκαναρίστηκε. Βρέθηκε μόνο σε κακή ποιότητα και είναι ο εξής:
Το δεύτερο μέρος είναι μια μελέτη του ύψους των Ευρωπαίων. Και εδώ παρατίθενται μετρήσεις για κάθε χώρα ξεχωριστά, οι οποίες είχαν γίνει και από μη ανθρωπολόγους. Η μέτρηση του ύψους είναι επιρρεπής σε σφάλματα σε αντίθεση με αυτή του κεφαλικού δείκτη, γι' αυτό πολλές διευκρινήσεις δίνονται στην αρχή. Ο Deniker δηλώνει ξεκάθαρα ότι το ύψος είναι φυλετικό στοιχείο και μπορεί να βοηθήσει στη φυλετική ταξινόμηση, αλλά κυρίως όταν εξετάζεται στατιστικά σε πληθυσμούς. Οι μετρήσεις του βιβλίου βέβαια δεν συγκρίνονται με το σήμερα, καθότι οι συνθήκες διαβίωσης και διατροφής έχουν αλλάξει και το ύψος σε όλη την Ευρώπη εχει αυξηθεί. Όμως, το ύψος έχει αυξηθεί παντού και οι ίδιες διαφοροποιήσεις που υπήρχαν τότε στην Ευρώπη, υπάρχουν μέχρι και σήμερα.
Ο Deniker συμπεραίνει ότι στη βόρεια Ευρώπη με επίκεντρο Σκανδιναβία, Βρετανικές νήσους και τις περιοχές της Βαλτικής, οι κάτοικοι έχουν μεγάλο ύψος και ανήκουν στη Νορδική φυλή. Στα δυτικά Βαλκάνια υπάρχει μια περιοχή με μεγάλο ύψος, όπου κατοικεί η Διναρική φυλή. Η υπόλοιπη Ευρώπη, με λίγες τοπικές εξαιρέσεις, έχει μέσο ή μικρό ύψος. Μέσο ύψος υπάρχει στις ζώνες επαφής με Νορδικούς και Διναρικούς, καθώς και σε περιοχές της Ισπανίας, Πορτογαλίας, Γαλλίας, στις οποίες κατοικούν οι Ατλαντο-Μεσογειακοί. Η περιοχή με χαμηλό ύψος με επίκεντρο την κεντρική Ευρώπη κατοικείται από την Αλπική φυλή, ενώ αυτή με επίκεντρο τη Ρωσία και την ανατολική Ευρώπη, κατοικείται από τη Βαλτική φυλή. Τέλος, η περιοχή χαμηλού ύψους των νησιών και νότιων περιοχών της Μεοσογείου κατοικείται από τη Μεσογειακή φυλή.
O Deniker μόνο από τον κεφαλικό δείκτη και το ύψος κατάφερε να παρουσιάσει σχεδόν άριστα τη φυλετική σύνθεση της Ευρώπης. Λίγα έχουν προστεθεί έκτοτε και οι περισσότεροι από τους φυλετικούς τύπους που εισήγαγε χρησιμοποιούνται μέχρι και σήμερα, αυτούσιοι ή με αλλαγμένα ονόματα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Οι διαχειριστές του ιστολογίου δεν φέρουν καμία ευθύνη για τα σχόλια των αναγνωστών τους.