Δευτέρα 2 Νοεμβρίου 2015

Τι απόψεις είχε ο Γκαίτε;

Ο Γκαίτε υπήρξε πολυσχιδής φυσιογνωμία. Λογοτέχνης, ποιητής, δραματουργός, επιστήμονας και πολιτικός. Λόγω του έντονου χαρακτήρα του, αναδύθηκε ως μία από τις σημαντικότερες μορφές των τεχνών στην Ευρώπη.

Ο Γκαίτε είχε ευρεία αντίληψη για την φύση και τους βιολογικούς νόμους. Σε αυτό τον βοήθησε το επιστημονικό του έργο, καθώς υπήρξε φυσιοδίφης, πραγματοποιώντας βιολογικές μελέτες σε ζώα και φυτά, υψηλού επιστημονικού κύρους για την εποχή του. Θα εξετάσουμε τις απόψεις του Γκαίτε ως προς την κληρονομικότητα.

Το βιβλίο Conversations of Goethe, Vol. [1], [2] δίνει πολλά στοιχεία για τις απόψεις του περί κληρονομικότητας. Ο Γκαίτε θαύμαζε τους αρχαίους Έλληνες και Ρωμαίους. Όμως, δεν μπορεί να τους μοιάσει ο οποιοσδήποτε, ακόμα και αν...
διαβάσει ολόκληρη την αρχαία γραμματεία:

"...η μελέτη των αρχαίων συγγραφέων δεν έχει καμία επίδραση στην διαμόρφωση του χαρακτήρα. Ένα άτομο χωρίς αξία θα παραμείνει χωρίς αξία και ένας με ελάχιστες πνευματικές ικανότητες δεν πρόκειται να γίνει ούτε κατ'ελάχιστον καλύτερος μέσω της καθημερινής επαφής με τα μεγάλα πνεύματα της αρχαιότητας. Αλλά ένας ευγενής άνδρας, στην ψυχή του οποίου ο Θεός έδωσε την ικανότητα για μελλοντικό μεγαλείο του χαρακτήρα και υψηλές πνευματικές ικανότητες, με την γνώση και την εξοικείωση με την ανώτερη φύση των αρχαίων Ελλήνων και Ρωμαίων, θα κάνει κάθε μέρα ένα βήμα πιο κοντά σε παρόμοιο μεγαλείο με εκείνους."

Ο Γκαίτε συνεπώς διαπιστώνει ότι ο εκ γενετής χαρακτήρας είναι αυτός που έχει σημασία για να μπορέσει κάποιος να αξιοποιήσει ευγενή διδάγματα. Και το άριστο προκύπτει όταν ευγενείς φύσεις, με έντονο χαρακτήρα και υψηλές πνευματικές ικανότητες, αποκτήσουν την κατάλληλη παιδεία.

Λίγο παρακάτω, αναφέρεται στην πραγματική έννοια της ελευθερίας:

"Αν ένας άνθρωπος έχει αρκετή ελευθερία για να ζει με υγεία και να εργάζεται στο αντικείμενό του, έχει αρκετά· ... Όλοι μας είμαστε ελεύθεροι υπό ορισμένες υποχρεώσεις, τις οποίες πρέπει να εκπληρώσουμε. Ο πολίτης είναι ελεύθερος όσο και ο ευγενής, όταν παραμένει στα όρια που του έχει ορίσει ο Θεός, τοποθετώντας τον σε αυτήν την θέση. Ο ευγενής είναι ελεύθερος όσο ο πρίγκηπας· γιατί και αν παρακολουθεί λίγες τελετές στην αυλή, μπορεί να θεωρεί τον εαυτό του ως ίσο με εκείνον. Η ελευθερία έχει να κάνει όχι με την άρνηση οποιουδήποτε ανωτέρου από μας· γιατί, αν το σεβόμαστε, ανυψωνόμαστε προς αυτό και με πλήρη συνείδηση, δείχνουμε ότι έχουμε και εμείς μέσα μας κάτι που είναι ανώτερο και αξίζουμε να βρεθούμε στο ίδιο επίπεδο με αυτό."

Στο απόσπασμα αυτό, ο Γκαίτε παρουσιάζει την κοινωνική δομή των αριστοκρατικών κοινωνιών. Η ιεραρχία πρέπει να γίνεται σεβαστή, γιατί προέρχεται από την θεία βούληση. Η ελευθερία έχει να κάνει με την δυνατότητα να μπορεί ο καθένας να αξιοποιήσει τις ικανότητες που έχει από την φύση του. Επίσης, μόνο όποιος δέχεται ότι υπάρχει κάποιος με ανώτερες ικανότητες, θα προσπαθήσει να του μοιάσει και έτσι να τελειοποιηθεί και να ανέλθει στην ιεραρχία. O Γκαίτε, συνεπώς, εκφράζει την προσήλωσή του στην ιεραρχική αριστοκρατική δομή της κοινωνίας, η οποία δίνει κίνητρο να αναζητήσεις το μέγιστο από τον εαυτό σου και όχι να απαιτείς "δικαιώματα" και "ισότητα" χωρίς να έχεις την παραμικρή αξία, όπως γίνεται στην μαζική δημοκρατία του σήμερα.

Να σημειώσουμε ότι ο Γκαίτε ήταν απλός πολίτης και με την αναγνώριση του ταλέντου και του χαρακτήρα του, χρίστηκε ευγενής από τον Δούκα της Σαξονίας-Βαϊμάρης και μετέπειτα έγινε υπουργός της κυβέρνησής του. 

Μιλώντας για την δόξα:

"... ένα άτομο αποκτά δόξα επειδή έχει μέσα του ότι είναι απαραίτητο. Δεν πρέπει να την ψάχνεις αλλού και όλη η αναζήτηση είναι μάταιη. Ένα άτομο μπορεί πράγματι με επιδέξια τακτική και διάφορα τεχνητά μέσα να φτιάξει κάποιο όνομα. Αλλά, αν λείπει το εσωτερικό κόσμημα, όλα είναι ματαιότητα και δεν πρόκειται να διαρκέσουν."

Εδώ ο Γκαίτε διαπιστώνει ότι για να αποκτήσεις δόξα, χρειάζεσαι τα αντίστοιχα εκ γενετής ψυχικά γνωρίσματα. Όλες οι προσωπικότητες της ιστορίας τα είχαν εκ γενετής και τα καλλιέργησαν ή οι περιστάσεις τα ανάγκασαν να εμφανιστούν. Στις μέρες μας, βλέπουμε διάφορους διάττοντες αστέρες να γίνονται εφήμερα διάσημοι, όμως η αναγνωρισιμότητά τους είναι κάτι το τελείως τεχνητό, μέσω των ΜΜΕ συνήθως, αποτελώντας μαριονέτες υλιστικών επιδιώξεων και όχι φορείς αιώνιων αξιών.

Συμπεραίνουμε ότι ο Γκαίτε αναγνώριζε στην κληρονομικότητα τον σημαντικότερο ρόλο στην διαμόρφωση του χαρακτήρα. Ως εκ τούτου, ήταν θιασώτης της αριστοκρατικής δομής της κοινωνίας, που δίνει δυνατότητες ανάλογα με τις ικανότητες κάθε ατόμου. Τις απόψεις του για την κληρονομικότητα και τον αναλλοίωτο εσωτερικό δαίμονα τις έχει εκφράσει και μέσα από την ποίησή του.

8 σχόλια:

  1. Ο Oswald Spengler,ένα από τα μεγαλύτερα μυαλά της γερμανικής διανόησης ,κάνει αναφορά στη εμβληματική προσωπικότητα του Goethe ως την σημαντικότερη που συνέβαλε στη δημιουργία του αριστουργήματος '' Η παρακμή της Δύσης '' με τον Nietzsche να είναι η δεύτερη.Το έργο Faust του Goethe,κατά τον Spengler, είναι εκείνο που όχι μόνο έδωσε τον επιθετικό προσδιορισμό στον δυτικό πολιτισμό ως Φαουστικό αλλά ακόμα περισσότερο περιέγραψε με τον καλύτερο τρόπο την δυτική ψυχή,εκείνη ταυτόσημη με τον ήρωα του έργου που με αντάλλαγμα την δική του ψυχή του ξεκινάει την πορεία της κατάκτησης του κόσμου μέχρι το οριστικό τέλος του.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Ρατσιστής λοιπόν ο Γκαίτε.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Τι είναι ρατσιστής;Και αν είναι αυτό που φαντάζομαι ότι θα μπορούσες να απαντήσεις μήπως η λέξη δεν είναι άλλος ένας τρόπος για να φιμώνεις ανθρώπους και απόψεις;Μήπως δεν είναι άλλος ένας τρόπος ώστε να επιβάλεις απόψεις και καταστάσεις στις οποίες δεν θέλουν να βρεθούν.Πάρε για παράδειγμα προσφυγικό(όρος που δεν είναι σωστός για τους ανθρώπους αυτούς),ο Γερμανικός λαός κατά 71%(βάση δημοσκοπήσεων) δεν θέλει να μετατραπεί σε ισλαμική/χαλιφατική ''δημοκρατία'' και πολυφυλετική χαβούζα(κάτι σαν το babylon 5 ένα πράμα).Η κυβέρνησή τους όμως τους το επιβάλει ούτως ή άλλως.Ποιος είναι ο ρατσιστής;Έχουν δικαίωμα οι λαοί να αποφασίζουν για το μέλλον τους;Λέμε τώρα.

      Διαγραφή
    2. Το κείμενο δεν είναι καλογραμμένο λόγω ταχύτητας παρόλα αυτά το πνεύμα είναι ξεκάθαρο.Η λέξη ρατσισμός είναι κενού περιεχομένου γιατί μπορεί να χρησιμοποιηθεί για οποιαδήποτε μορφή διάκρισης(...δεν βγαίνω με κοντούς και καραφλούς..) ακόμα και για κατηγορίες που δεν παραπέμπουν σε φαινοτύπους (αλήθεια οι καραφλοί ανήκουν στη φυλή των καραφλών;) αλλά και σε αυτούς ιδιαίτερων/μη πλειοψηφικών προτιμήσεων (ομοφυλόφιλοι) ή καταγωγής ή θρησκευτικών καταβολών.Τελικά η διάκριση και απόρριψη δεν είναι πάντα κακό πράγμα.(Όλοι) οι άνθρωποι το κάνουν κάθε μέρα.

      Διαγραφή
  3. Να σημειώσουμε επίσης πως ο Γκαίτε είναι ο άνθρωπος πίσω από τον Γερμανικό φιλελληνισμό εκείνη την εποχή, ωθώντας εκατοντάδες συμπατριώτες του να μεταβούν στην Ελλάδα κατά την εθνεγερσία του 1821 ώστε να πολεμήσουν και να πέσουν στο πλευρό των Ελλήνων αγωνιστών. Όπως και η επιρροή του στον πιο φιλέλληνα μονάρχη της Ευρώπης, τον Βαυαρό Λουδοβίκο Α' (πατέρα του Όθωνα), ο οποίος καθιέρωσε το όνομα "Bayern" αντί των "Baiern" και "Bairisch", προσπαθώντας να το ελληνοποιήσει με την προσθήκη του Y (γι-).

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Ναι, ωραιο προτυπο εχετε, τον αρχιμασονο Γκαιτε.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Εντάξει ρε παιδιά.Είπαμε όλοι οι φυλετιστες στην πυρά. Όταν βέβαια καταλάβετε τι είναι πραγματικά ο φυλετιστης τότε θα είναι πια αργά. Και θα είναι πια αργά όχι για εσάς, αλλά για τα παιδιά σας...

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Οι διαχειριστές του ιστολογίου δεν φέρουν καμία ευθύνη για τα σχόλια των αναγνωστών τους.