Η φυλετική κατηγοριοποίηση στη Λατινική Αμερική

Η εικόνα αποτελεί κομμάτι από έναν ωραίο πίνακα ζωγραφικής που απεικονίζει την φυλετική κατηγοριοποίηση στη Λατινική Αμερική, επί κυριαρχίας των Ισπανών. Οι Ισπανοί κατακτητές ήταν λίγοι σε σχέση με τον ιθαγενή πληθυσμό και σε συνδυασμό με την μη τήρηση ενδογαμίας μεταξύ των λευκών, οδήγησε σε εκτεταμένη μίξη με τους ντόπιους. Μάλιστα, η ύπαρξη και νέγρων που εισήχθησαν αρχικά ως δούλοι, δημιούργησε ακόμα περισσότερες μίξεις και ειδική ορολογία για να τις χαρακτηρίσουν. Αντίστοιχη ορολογία και κατηγοριοποίηση δημιουργήθηκε και στις ΗΠΑ.

Να σημειώσουμε ότι οι Ισπανοί εφάρμοσαν αυθόρμητα φυλετική κατηγοριοποίηση, η οποία βασίζονταν στην κληρονομικότητα και όριζε...

Η ανθρωπολογία της Ολλανδίας

Ο Ολλανδός ανθρωπολόγος Hendrik Bijlmer μελέτησε την ανθρωπολογία της χώρας καταγωγής του. Η μελέτη του δημοσιεύτηκε στα πρακτικά της Ολλανδικής Ακαδημίας Επιστημών, σε άρθρο με τίτλο "Contributions to the anthropology of the Netherlands". Να σημειώσουμε ότι ο Bijlmer είχε κάνει εκτεταμένες μελέτες για την φυσική ανθρωπολογία της Νέας Γουινέας, όταν συνειδητοποίησε ότι κάτι αντίστοιχο θα έπρεπε να είχε κάνει στην πατρίδα του, οπότε βάλθηκε να μελετήσει την ανθρωπολογία της Ολλανδίας.

Ο Bijlmer αρχικά διαπιστώνει ότι η Ολλανδία αποτελείται από μικτά φυλετικά πληθυσμό, εφόσον η χώρα βρίσκεται στο μεταίχμιο μεταξύ Νορδικών και Αλπικών. Διαπιστώνει ότι λόγω γεωγραφικής θέσης, Διναρικοί και Μεσογειακοί δεν θα μπορούσαν να έχουν συνεισφέρει στον σχηματισμό αυτού του λαού, όπως συμφωνούσε επίσης ο Louis Bolk και ο William Ripley. Γίνεται μια αναδρομή στην αρχαία ιστορία της περιοχής, με τις περιγραφές των Ρωμαίων, που διέκριναν...

Οι μεγαλύτερες μορφές της ανθρώπινης διανόησης

Οι κορυφές της διανόησης αποτελούν πνευματικούς φάρους της ανθρωπότητας. Οι συνεισφορές τους σχηματοποιούν την ανθρώπινη σκέψη, θέτουν την ανθρώπινη ύπαρξη σε ένα ανώτερο επίπεδο και δημιουργούν ιδεολογικά πρότυπα για τις επόμενες γενιές.

Όταν αναφερόμαστε σε διανοούμενους, κάνουμε λόγο για προσωπικότητες που μελέτησαν την ανθρώπινη συμπεριφορά, σε επίπεδο ατόμου ή κοινωνίας. Συνήθως δεν ονομάζουμε οποιονδήποτε ως διανοούμενο, ακόμα και αν είναι άριστος π.χ. μαθηματικός ή φυσικός. Διανοούμενους ονομάζουμε αυτούς που μίλησαν για τον άνθρωπο και τις ανθρώπινες κοινωνίες. Αυτούς που εξήγησαν την συμπεριφορά των ανθρώπων και που πρότειναν μεθόδους κοινωνικής και πολιτικής οργάνωσης.

Πάμε να δούμε τις σημαντικότερες πνευματικές μορφές της ανθρωπότητας, εστιάζοντας στην σύγχρονη εποχή...

Hippolyte Taine: τέχνη και φυλή, έννοιες αλληλένδετες

Γράφοντας για την Φλαμανδική ζωγραφική:

"Θα σας δείξω πρώτα τον σπόρο, δηλαδή τη φυλή, τις θεμελιώδεις και ανεξίτηλες αρετές της, έτσι όπως αυτές εμμένουν διαμέσου όλων των περιστάσεων και σε όλα τα κλίματα. Στη συνέχεια θα σας δείξω το φυτό, δηλαδή τον ίδιο τον λαό με τις αυθεντικές του αερετές, επαυξημένες ή περιορισμένες και σε κάθε περίπτωση εφαρμοσμένες και μεταβλημένες από το περιβάλλον και την ιστορία. Και τέλος το άνθος, δηλαδή την τέχνη και ιδιαίτερα την ζωγραφική στην οποία απολήγει όλη αυτή η ανάπτυξη."

Hippolyte Taine, Η φιλοσοφία της τέχνης στην Ολλανδία

Ο Γάλλος ιστορικός αναγνωρίζει ότι στην μελέτη της τέχνης, το πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνουμε...

Πίνακας κορμικού δείκτη λαών όλου του κόσμου - Giuffrida-Ruggeri

Ο Ιταλός ανθρωπολόγος Giuffrida-Ruggeri έκανε την επίπονη δουλειά και συγκέντρωσε όλα τα στοιχεία από ανθρωπολογικές μελέτες σχετικά με τον κορμικό δείκτη. Για την ταξινόμηση με βάση τον κορμικό δείκτη δείτε το αντίστοιχο άρθρο.

Από τον πίνακα διαπιστώνουμε ότι μακρόσκελοι είναι οι νεγροειδείς και νέγρικοι τύποι, μεσόσκελοι είναι οι ιθαγενείς της Αμερικής και οι Ευρωπιδικοί, ενώ βραχύσκελοι είναι κυρίως μογγολικοί πληθυσμοί της Ασίας.

Δείτε τους υπόλοιπους...

Ανθρωπολογικές μελέτες σε Πολωνία και Λιθουανία

Τα αποτελέσματα ανθρωπολογικών μελετών του Πολωνού ανθρωπολόγου Wladislaw Olechnowicz στην βορειοανατολική Πολωνία και στη γειτονική Λιθουανία βρίσκουμε σε παρουσίαση στο περιοδικό L'Anthropologie.

Στην βορειοανατολική Πολωνία, συγκρίνονται τα στοιχεία μεταξύ των χαμηλών στρωμάτων της τότε αριστοκρατίας και των χωρικών. Το δείγμα αποτελούνταν από 100 άνδρες και 45 γυναίκες για τους πρώτους και 38 άνδρες και  9 γυναίκες για τους δεύτερους. Ο μέσος κεφαλικός δείκτης βρέθηκε 82,6 στην χαμηλή αριστοκρατία και 81,3 στους χωρικούς (82,8 και 80,7 αντίστοιχα στις γυναίκες). Προκύπτει ότι η ανώτερη τάξη...

Φυλετική πολιτική και φυλετικοί τύποι

Η συνειδητοποίηση ότι το φυλετικό υπόβαθρο έχει μεγάλη σημασία για ένα έθνος, όπως είναι λογικό επιδρά στην πολιτική σκέψη. Όποιος ηγέτης ενδιαφέρεται να βελτιώσει πραγματικά τον πληθυσμό της χώρας του, οφείλει να εφαρμόσει φυλετική πολιτική. Όμως η πρακτική εφαρμογή της φυλετικής πολιτικής μπορεί να εμφανίσει προβλήματα.

Αν κάποιος θέλει να θεμελιώσει ένα εθνικό κράτος, τότε πρέπει να διακρίνει ποιοι φυλετικοί τύποι μπορούν να θεωρηθούν ως γηγενείς και ποιοι όχι. Αυτό σημαίνει ότι αλλόφυλοι δεν μπορούν να θεωρούνται ομοεθνείς, ακόμη και αν οι ίδιοι το νομίζουν. Αυτό οδηγεί στο συμπέρασμα ότι μέρος των κατοίκων της χώρας μπορεί να ανήκουν σε ξένους φυλετικούς τύπους και συνεπώς να μην πρέπει να θεωρούνται ομοεθνείς. Αυτό είναι ένα σημαντικό πρόβλημα μιας πολιτικής ηγεσίας που θέλει να εφαρμόσει φυλετική πολιτική.

Εδώ όμως θα εστιάσουμε σε ένα άλλο ζήτημα φυλετικής πολιτικής. Ακόμα και αν αναγνωριστούν οι αλλόφυλοι, πιθανόν στη χώρα να υπάρχει ένας φυλετικός τύπος που να αποτελεί τον πιο αντιπροσωπευτικό του έθνους ή τον πιο ικανό βάσει κάποιων κριτηρίων. Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα...

Στοιχεία Ευρωπαϊκής ανθρωπολογίας

Ο Γερμανός ιατρός C. Röse μελέτησε τα ανθρωπολογικά γνωρίσματα των κατοίκων της Ευρώπης σε δημοσίευσή του στο περιοδικό Archiv für rassen- und gesellschafts-biologie, σε άρθρο με τίτλο "Beiträge fur europäischen Rassenkunde I-IV, V-VI". Η μελέτη είναι ιδιαίτερα διεξοδική. Από την παράθεση δεκάδων πινάκων με ανθρωπολογικές μετρήσεις στη Γερμανία, κρίθηκε πιο σκόπιμο να παρατεθούν κάποια γραφήματα και φωτογραφίες που υποδεικνύουν τα ανθρωπολογικά γνωρίσματα στην Γερμανία και γενικότερα στην Ευρώπη.

Πάμε να δούμε κάποια γραφήματα και φωτογραφίες...

Ο Heinrich von Treitschke για την διατήρηση της φυλετικής ιδιοσυστασίας

"Αν ένα έθνος έχει την δύναμη να διαφυλάξει τον εαυτό του και την εθνική του ταυτότητα μέσω της ανελέητης πάλης μεταξύ των φυλών στο διάβα της ιστορίας του, τότε με κάθε πρόοδο του πολιτισμού θα αναπτύξει ακόμα περισσότερο τις βαθύτερες εθνικές του ιδιαιτερότητες."

Heinrich von Treitschke, Die Freiheit

Ο Heinrich von Treitschke θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους Γερμανούς ιστορικούς, φτάνοντας να λογίζεται ως αυθεντία στην εποχή του. Ασχολήθηκε με την πολιτική, εκφράζοντας εθνικιστικές και φυλετικές ιδέες. Παράλληλα γνώριζε για τον υπονομευτικό ρόλο των Εβραίων στη Γερμανία και αξιοποίησε το κύρος του για να διαδοθεί η αλήθεια. Τα ιστορικά βιβλία του Treitschke διαβάστηκαν αφειδώς στην Γερμανία, όχι μόνο από τον λαό, αλλά και από πολιτικές φυσιογνωμίες.

Η πάλη μεταξύ των φυλών είναι κάτι δεδομένο για τον Treitschke. Αν ένα έθνος στο διάβα της ιστορίας του, μετά από αγώνες...

Η διαφορά στη μορφή του χεριού - μια εικόνα

Η φωτογραφία προέρχεται από μελέτες Ολλανδών ανθρωπολόγων που ερεύνησαν την φυλετική σύνθεση της χώρας τους. Φαίνεται η διαφορά μεταξύ του χεριού μεταξύ Γερμανικής (Νορδικής) φυλής και της Αλπικής -αν και είναι κακή η επιλογή σύγκρισης άνδρα και (μάλλον) γυναίκας.

Οι Νορδικοί έχουν πιο λεπτά και μακριά δάκτυλα, εν αντιθέσει με τους Αλπικούς...

Οι λευκοί των ΗΠΑ

Η πληρέστερη μελέτη για την ανθρωπολογία των λευκών των ΗΠΑ είναι αυτή του Aleš Hrdlička που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό American Journal of Physical Anthropology, σε άρθρο με τίτλο "Physical anthropology of the Old Americans I, II". Συγκεκριμένα, όταν ο Hrdlička μιλάει για Old Americans, εννοεί τους απογόνους των αρχικών λευκών που αποίκησαν τις ΗΠΑ, χωρίς τους λευκούς που ήρθαν από την αθρόα μετανάστευση του 19ου και 20ου αιώνα. Τα άτομα του δείγματος επιλέχθηκαν με κριτήριο να είναι λευκοί με καταγωγή από τις ΗΠΑ για τρεις γενιές.

Σε 200 άνδρες και 250 γυναίκες, το χρώμα του δέρματος έχει διάφορες διαβαθμίσεις του λευκού, με περίπου 70-75% να είναι λευκό και το υπόλοιπο ελαφρά πιο σκούρο. Τα συνδυαστικά στοιχεία με το χρώμα των μαλλιών και των ματιών δείχνουν...

Χάρτης Δείκτη Μάζας Σώματος στον πλανήτη - Lundman

Ο χάρτης αποτυπώνει την κατανομή του μέσου Δείκτη Μάζας Σώματος (ΔΜΣ) στον πλανήτη. O ΔΜΣ ισούται με το βάρος σε kg διαιρεμένο με το τετράγωνο του ύψους και στην πράξη δείχνει το πόσο παχύς ή λεπτός είναι κάποιος.

Ενώ στα μεμονωμένα άτομα, το βάρος δεν συνδέεται απευθείας με την σωματοδομή, αντιθέτως σε μεγάλο δείγμα ο ΔΜΣ...

Κληρονομικότητα ή ισότητα ευκαιριών;

Η κληρονομικότητα ορίζει ότι κάθε άνθρωπος έχει από την γέννησή του έχει συγκεκριμένες φυλετικές προδιαθέσεις, σωματικές και ψυχικές. Αυτό σημαίνει ότι υπάρχει μια εκ φύσεως ανισότητα. Το πασίδηλο γεγονός της κληρονομικής διαφοροποίησης, είναι δυνατόν να συνάδει με την ισότητα ευκαιριών που υποστηρίζουν πολλοί;

Η αντιεπιστημονική άποψη περί εκ φύσεως ισότητας προέρχεται στην εποχή μας από μη-ορθολογικούς παράγοντες, όπως η θρησκεία, τα ΜΜΕ, διάφορες ιδεολογίες, κτλ. Όπως είναι γνωστό, οι μη-ορθολογικοί παράγοντες έχουν μεγαλύτερη δύναμη στην ψυχή των ανθρώπων από τους ορθολογικούς παράγοντες. Αυτός είναι και ο λόγος που η επιστημονικά αποδεδειγμένη άποψη περί της εκ φύσεως κληρονομικής ανισότητας...

O August Weismann για την κληρονομικότητα έναντι του περιβάλλοντος

"Οι εξωτερικές επιδράσεις δεν είναι σε καμία των περιπτώσεων η πραγματική αιτία της διαφοροποίησης· απλώς παίζουν τον ρόλο του ερεθίσματος που ορίζει το ποια από τα πρωταρχικά συστατικά [του γονιδιώματος] θα αναπτυχθούν."

August Weismann, The Effect of External Influences Upon Development

Ο August Weismann ήταν Γερμανός βιολόγος. Θεωρήθηκε ως ο σημαντικότερος εξελικτικός βιολόγος μετά τον Δαρβίνο. Σπούδασε ιατρική και μετέπειτα στράφηκε στη ζωολογία. Η σημαντικότερη συνεισφορά του ήταν η ανακάλυψη...

Η ανθρωπολογία της Τυνησίας

Ο Γάλλος ανθρωπολόγος Lucien Bertholon πραγματοποίησε μια ανθρωπολογική μελέτη με στοιχεία εγκληματολογίας στην Τυνησία. Μια παρουσίαση της μελέτης του με έμφαση στους ανθρωπολογικούς τύπους της χώρας βρίσκουμε στο περιοδικό L'Anthropologie.

O Bertholon προβαίνει αρχικά σε μία εθνολογική μελέτη του πληθυσμού. Έπειτα περνά στην ανθρωπολογία, διαπιστώνοντας ότι υπάρχουν αρκετοί διακριτοί τύποι.

Υπάρχει ο δολιχοκέφαλος Σαχάριος τύπος, χωρίς...

Ο κεφαλικός δείκτης στη Γαλλία ΙΙ

Ο πρωτοπόρος Γάλλος ανθρωπολόγος René Collignon έκανε εκτεταμένες ανθρωπομετρικές μελέτες στη χώρα καταγωγής του, φτάνοντας στο να συλλέξει τόσα στοιχεία ώστε σχεδιάσει με επιτυχία τον πρώτο χάρτη κεφαλικού δείκτη για χώρα του κόσμου. Σε δημοσίευσή του στο περιοδικό Annales de Géographie, σε άρθρο με τίτλο "De l'Auvergne à l'Atlantique, Étude anthropologique" ο Collignon παρουσίασε μια ανανεωμένη έκδοση του χάρτη κάνοντας παράλληλα χρήσιμες παρατηρήσεις από ανθρωπολογικής, αλλά και ιστορικής σκοπιάς.

Αρχικά ο Collignon κάνει λόγο για το έργο της συστηματοποίησης των ανθρωπολογικών μετρήσεων από τον Broca, που αποτέλεσαν το θεμέλιο της επιστήμης της φυσικής ανθρωπολογίας και της διάκρισης των ανθρωπίνων φυλών. Η ανάπτυξη της φυσικής ανθρωπολογίας βοήθησε στο να γίνει αντιληπτό ότι δεν υπάρχει πλήρης ταύτιση φυλής και έθνους, ούτε φυλής και γλώσσας. Η Γαλατία...

Οι κάτοικοι της Κωνσταντινούπολης

Μία ομάδα Τούρκων ιατρών που ενδιαφέρονταν για την ανθρωπολογία, με επικεφαλής τον πρύτανη του Πανεπιστημίου της Κωνσταντινούπολης, Nureddine Bey, πραγματοποίησαν μια ανθρωπολογική μελέτη του πληθυσμού της Κωνσταντινούπολης βάσει στοιχείων που συνέλεξαν σε αποστολή που τους ανέθεσε το Υπουργείο Παιδείας της γειτονικής χώρας. Τα αποτελέσματα της έρευνας δημοσιεύτηκαν στο περιοδικό Revue Anthropologique, σε άρθρο με τίτλο "Craniologie des Turcs".

Το δείγμα αποτελούνταν από 500 κρανία. Η μελέτη γίνεται για να εντοπιστούν τα χαρακτηριστικά που μπορούν να οδηγήσουν στον φυλετικό χαρακτηρισμό του πληθυσμού. Ο συγγραφέας διαπιστώνει ότι οι κάτοικοι δεν ανήκουν σε μία φυλή, αλλά υπάρχει ανομοιογένεια.

Ο μέσος κρανιακός δείκτης βρέθηκε...

Παρατηρήσεις στην πολιτειολογία του Max Weber

O Max Weber ήταν Γερμανός κοινωνιολόγος. Μία από τις συμβολές του στην πολιτική κοινωνιολογία ήταν η μελέτη του τρόπου νομιμοποίησης της εξουσίας, που βρίσκουμε στο δοκίμιό του "Politics as a Vocation". Διέκρινε τρεις τρόπους:

- χαρισματικός ηγέτης
- παραδοσιακή εξουσία
- νόμιμη-ορθολογική εξουσία

Στην πρώτη περίπτωση, ο λαός εγκρίνει την εξουσία που καταλαμβάνει στα χέρια του ένας ηγέτης, όταν θεωρείται ότι είναι χαρισματικός, ή τέλος πάντων, όταν υπάρχει ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού που τον θαυμάζει και τον ακολουθεί, λόγω των ηγετικών ικανοτήτων του. Στην δεύτερη περίπτωση έχουμε την παραδοσιακή εξουσία, όπου η μεταβίβαση της αρχής γίνεται βάσει της παράδοσης στον τρόπο διαδοχής που έχει θεσπίσει το καθεστώς. Στην τρίτη περίπτωση έχουμε την εξουσία που πηγάζει από "φτιαχτές" διαδικασίες νομιμοποίησης, όπως π.χ. οι εκλογές.

Θα εστιάσουμε στην δεύτερη κατηγορία. Στην παραδοσιακή εξουσία, η νομιμοποίηση γίνεται είτε βάσει κληρονομικής διαδοχής, είτε βάσει ιδεολογικής-πνευματικής διαδοχής. Ένα παράδειγμα...

Η σύνδεση πολιτισμού και φυλής

"Για να απολεσθεί ο ελληνικός πολιτισμός, χρειάζονταν να εκμηδενισθεί η ελληνική φυλή εν τη από της Ασίας προσβολή."

Gaston Maspero, Histoire ancienne des peuples de l'Orient

Ο Αιγυπτιολόγος και ανατολιστής Gaston Maspero, μιλώντας για τους Περσικούς Πολέμους, μελετά την σύγκρουση δύο τελείως διαφορετικών κόσμων. Εξετάζοντας τους Πέρσες, ο Maspero βλέπει ότι το μόνο που επιδίωκε ο μεγάλος βασιλιάς...

Η ισχνή παρουσία νέγρων στην αρχαία Ελλάδα

O Frank Snowden μελέτησε την παρουσία νέγρων στην αρχαία Ελλάδα σε άρθρο του με τίτλο "The negro in ancient Greece" που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό American Anthropologist. Ο Snowden ανήκει στην γενιά των στρατευμένων αντιφυλετιστών μετά τον πόλεμο, με αποτέλεσμα να προσπαθεί να διαστρεβλώσει τις αρχαίες πηγές για να ωραιοποιήσει την εικόνα των νέγρων. Θα εστιάσουμε στις παραθέσεις από τις πηγές που αναφέρονται στη μελέτη και θα βγάλουμε συμπεράσματα σχετικά με την αντίληψη των Ελλήνων περί νέγρων, καθώς και περί της όποιας παρουσίας τους στον Ελλαδικό χώρο κατά την αρχαιότητα.

Τα ανθρωπολογικά γνωρίσματα των νέγρων περιγράφονται πολλές φορές στην αρχαία Ελληνική γραμματεία. Οι νέγροι ταυτοποιούνται από το χρώμα του δέρματος, το σχήμα της μύτης και την μορφολογία των μαλλιών, τελείως διαφορετικά από αυτά των Ελλήνων. Αυτό σημαίνει ότι οι αρχαίοι Έλληνες ήταν αρκετά εξοικειωμένοι με τα φυλετικά χαρακτηριστικά των νέγρων. Η συνήθης λέξη για να χαρακτηρίσουν τους νέγρους...

Η μορφολογία του πίσω μέρους του κεφαλιού

Το σχήμα δείχνει την μορφολογία του πίσω μέρους του κεφαλιού στον άνθρωπο. Το κεφάλι μπορεί να προεξέχει έντονα προς τα πίσω, ενώ σε άλλους να υπάρχει πλατυϊνία, δηλαδή σαν να ανεβαίνει κάθετα απευθείας από τον λαιμό. Το γνώρισμα αυτό είναι σημαντικό για την φυλετική ταξινόμηση, γιατί συνδέεται με τον κεφαλικό δείκτη.

Οι πρώτες δύο περιπτώσεις...