Παρασκευή 1 Ιανουαρίου 2016

Οι αρχαίοι και oι σύγχρονοι κάτοικοι της Λευκάδας

Την ανθρωπολογία της Λευκάδας μελέτησε ο Velde σε δημοσίευσή του στο περιοδικό Zeitschrift für Ethnologie, με τίτλο "Anthropologische Untersuchungen und Grabung in einer Höhle derjüngeren Steinzeit auf Levkas". Μετά από μια σημαντική αρχαιολογική ανασκαφή στην Λευκάδα, που έφερε στο φως νεολιθικά κρανία, ο Velde βρήκε αφορμή να μελετήσει ανθρωπολογικά και τους σύγχρονους κατοίκους του νησιού.

Τις εισαγωγικές παρατηρήσεις κάνει ο Wilhelm Dörpfeld, που πραγματοποίησε την ανακάλυψη της σπηλιάς στον Εύγηρο της νότιας Λευκάδας. Την ονόμασε Χοιροσπηλιά, καθώς είχε τότε την πεποίθηση ότι η Λευκάδα ήταν πραγματικά η Ιθάκη του Ομήρου και η σπηλιά αντιστοιχούσε στην σπηλιά του πιστού χοιροβοσκού Εύμαιου από την Οδύσσεια. Ανακαλύφθηκαν διάφορα κτερίσματα και...
αγγεία που αντιστοιχούν στην προϊστορική εποχή.

Από ανθρωπολογικής άποψης, στο σπήλαιο βρέθηκαν πολλά σκελετικά υπολείμματα, τα οποία εξέτασε ο Γενικός Αρχίατρος Dr. Velde. Στα πέντα κρανία που μπόρεσαν να ανακατασκευαστούν επιτυχώς, ο κεφαλικός δείκτης βρέθηκε στα στενά όρια του διασήματος 74-76. Σε σύγκριση, ένα ρωμαϊκό κρανίο της ίδιας περιοχής είχε δείκτη 81. Να σημειώσουμε ότι ο κεφαλικός δείκτης είναι κατά δύο μονάδες μεγαλύτερος από τον κρανιακό δείκτη, λόγω της προσθήκης των ιστών του δέρματος.

Στη συνέχεια ο Velde πραγματοποίησε μετρήσεις σε ζώντες κατοίκους της νότιας Λευκάδας. Αρχικά, μας λέει ότι στην Λευκάδα οι κάτοικοι παραμένουν στις εστίες τους, με μόνο λίγες σποραδικές μεταναστεύσεις στην Αμερική. Ωστόσο, ιστορικά, η Λευκάδα λόγω του ότι σχεδόν συνδέεται με την ηπειρωτική ενδοχώρα, είναι λογικό να έχει επηρεαστεί από την Ρωμαϊκή, Σλαβική, Τουρκική και Βενετική περίοδο.

Οι μετρήσεις του Velde έγιναν σε 32 άτομα, για τους οποίους δίνονται σε αναλυτικό πίνακα το ονοματεπώνυμο, η καταγωγή, η ηλικία και όλες οι κύριες ανθρωπολογικές μετρήσεις. Οι τρεις δείκτες, κεφαλικός, προσωπικός και ρινικός, σημειώνονται με πιο έντονο περίγραμμα.

Η κατανομή του κεφαλικού δείκτη είναι η εξής:


Συνεπώς, έχουμε 11,9% δολιχοκέφαλους, 2,4% μεσοκέφαλους και 85,7% βραχυκέφαλους (47,6% υπερβραχυκέφαλοι).
Ως προς τον προσωπικό δείκτη, τα πράγματα είναι κάπως ισομοιρασμένα, καθώς προκύπτει η εξής κατανομή: 33,3% λεπτοπρόσωποι, 31% μεσοπρόσωποι και 35,7% ευρυπρόσωποι.
Ως προς τον ρινικό δείκτη, οι λεπτόρρινοι είναι οι περισσότεροι, με ποσοστό 69%, ενώ οι μεσόρρινοι είναι αρκετοί, με ποσοστό 31%.

Από τις μετρήσεις προκύπτει ότι οι περισσότεροι κάτοικοι της Λευκάδας είναι βραχυκέφαλοι και μάλιστα οι μισοί είναι υπερβραχυκέφαλοι. Πράγμα που σημαίνει ότι οι δολιχοκέφαλοι της αρχαίας εποχής έχουν περιορισθεί σταδιακά από βραχυκέφαλους. Το υψηλό ποσοστό μεσορρινίας δείχνει σημαντική Αλπική επίδραση, η οποία ίσως πλησιάζει το ήμισυ του πληθυσμού. Επίσης υπάρχει ένα υψηλό ποσοστό υπερβραχυκέφαλων λεπτόρρινων, οι οποίοι λογικά είναι Διναρικοί και έχουν σημαντικό ποσοστό, πίσω από τους Αλπικούς. Από κει και πέρα, οι δολιχοκέφαλοι Μεσογειακοί και Κρομανοειδείς αποτελούν μειοψηφία. Η ομοιόμορφη κατανομή του προσωπικού δείκτη λογικά οφείλεται σε μια εικόνα έντονης μίξης ευρυπρόσωπων Αλπικών και λεπτοπρόσωπων Διναρικών.

9 σχόλια:

  1. Σημαντικό στοιχείο και τα ονοματεπώνυμα που συχνά αποκαλύπτουν τις εσωτερικές μετακινήσεις.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Και μιάς και πιάσαμε τα νησιά έχω δεί οι νορδιστές χρησιμοποιούνε σαν πηγή ένα άρθρο,βιβλίο δεν γνωρίζω τι ακριβώς του Lawrence με την εξής ονομασία Ancient cephallenians. The population of a Mediterranean θα ήταν ενδιαφέρον αν μπορούσε να βρεθεί κάτι.

      Διαγραφή
    2. Αν κάποιος έχει πρόσβαση, ας μας το στείλει:
      http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/ajpa.v1:3/issuetoc

      Διαγραφή
  2. Χρόνια πολλά ιστολόγιο και καλή χρονιά!Η ερώτηση μου είναι άσχετη με το παρόν άρθρο αλλά θα ήθελα να την κάνω όπως και να έχει.Οι Ασκενάζι Εβραίοι θα μπορούσαν να θεωρηθούν Ευρωπαίοι ως προς την τυπολογία τους;Γνωρίζουμε ότι περίπου το 33% του γονιδιώματος τους είναι βορειοευρωπαϊκής προέλευσης με τα υπόλοιπα στοιχεία να δείχνουν απώτερη καταγωγή από την περιοχή της Παλαιστίνης.Πολλοί όμως μοιάζουν σχεδόν αποκλειστικά Ευρωπαίοι.Π.χ τους Melanie Laurent(Inglourious Basterds),Miriam Stein(Young Goethe in Love),Adam Levine,William Shatner θα τους περνούσαν ποτέ για Εβραίους από την Μ.Ανατολή;Σε ποιους τύπους θα τους τοποθετούσες;Σε περίπτωση που δεν απαντήσεις λόγο χρόνου καταλαβαίνω ότι έχεις φόρτο εργασίας.Ευχαριστώ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Πέραν από το τι θα απαντήσει ο διαχειριστής (αν απαντήσει).
      Οι περισσότεροι εβραίοι (αν όχι όλοι) έχουν εμφανή επιρροή από τον αρμενοειδη φαινότυπο. Για παράδειγμα στον Harisson Ford και στον Vince Vaughn, φαίνεται πολύ. Σε άλλους πάλι όχι.
      Από την άλλη και κάποιοι σεφαρδίτες δεν συμβαδίζουν και τόσο με τον κλασσικό "ασσυριακό αρμενοειδή" (στο human phenotypes, ονομαζόταν assyrian/hebraic armenoid). Όπως η Melanie Laurent την οποία ανέφερες σαν ασκεναζίμ, κατάγεται από σεφαρδίτες Μαροκινούς εβραίους, αλλά δείχνει "Γαλλίδα".
      Εν πάση περιπτώσει, εις ότι αφορά τους εβραίους και το ερώτημά σου, τα κριτήρια που χρησιμοποιεί το κάθε έθνος ξεχωριστά για να τους κατηγοριοποιήσει ως ξένους στον κορμό του, είναι συνήθως σωστά. Κι αυτό γιατί αλλιώς αντιλαμβάνεται τον εβραίο ασκεναζίμ ένας στη Βόρεια Ευρώπη κι αλλιώς ένας Ιταλός, ένας Ισπανός ή ένας Έλληνας. Υπάρχουν και παραδείγματα ως προς αυτό, και θα μπορούσε κάποιος να το διαπιστώσει αν σύγκρινε πρόσωπα όπως ο Μωυσής Κωνσταντίνης (σεφαρδίμ, ΚΙΣ) με τον David Harris (σεφαρδίμ) και την Golda Meir (ασκεναζίμ). Επομένως, από τη στιγμή που παραμένουν διακριτοί ακόμα και μέσα στις κλασσικές αναφορές της Ευρωπαϊκής λαϊκής παράδοσης, δεν πιστεύω πως είναι δυνατόν να τους θεωρήσουμε επειδή "μοιάζουν με Ευρωπαίοι κατά 33%".

      Διαγραφή
    2. Αν και δεν είπα ακριβώς ότι μοιάζουν κατά 33% Ευρωπαίοι αλλά κάτι άλλο,σε ευχαριστώ που μπήκες στον κόπο να απαντήσεις.

      Διαγραφή
  3. Απαντήσεις
    1. I like to be in America
      Okay by me in America
      Everything free in America
      .................
      For a small fee in America
      Χρόνια πολλά en Ameriki και καλή χρονιά.

      Διαγραφή
    2. Χαχαχα, να'σαι καλα ρε Γάιο.

      Διαγραφή

Οι διαχειριστές του ιστολογίου δεν φέρουν καμία ευθύνη για τα σχόλια των αναγνωστών τους.