Ανθρωπολογική μελέτη σε Μονεμβασιά και Μάνη

Στο πλαίσιο των ανθρωπολογικών του μελετών στη Λακωνία, ο Tito Körner βρέθηκε στη Μονεμβασιά και στην Αρεόπολη της ανατολικής Μάνης για να ερευνήσει την φυλετική σύνθεση των κατοίκων. Η μελέτη του με τίτλο "Bericht über rassenkundliche Untersuchungen in Monembasia und Areopolis an der Südküste des Peloponnes", δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Zeitschrift für Ethnologie. Το ενδιαφέρον του Körner κινήθηκε από την πλούσια ιστορία της περιοχής. Η Μονεμβασιά έχει ιστορία που ξεκινά από τα Μινωικά χρόνια, έως και τα Μεσαιωνικά χρόνια με Τούρκους, Σλάβους, Φράγκους, Βενετούς να εμφανίζονται στο προσκήνιο, με τελευταία εισροή τους Μικρασιάτες πρόσφυγες.

Το δείγμα αποτελούνταν από 140 άτομα από τη Μονεμβασιά και 21 άτομα από την Αρεόπολη για σύγκριση. Οι μετρήσεις σχετικά με την σωματοδομή, δείχνουν ότι στη Μονεμβασιά οι κάτοικοι...
έχουν χαμηλότερο ανάστημα και πιο εξωμορφικές σωματοδομές από ότι στην Αρεόπολη. Κατά τον συγγραφέα, οι ενδομορφικοί είναι Αρμενοειδείς, που αναγνωρίζονται από τους κατοίκους ως απόγονοι Μικρασιατών, οι εξωμορφικοί είναι κυρίως Μεσογειακοί, οι τείνοντες μεσομορφικοί είναι συνήθως Διναρικοί. Η Νορδική επιρροή είναι σπάνια.

Ως προς τον χρωματισμό, η πλειοψηφία του πληθυσμού έχει σκούρα μαλλιά, όμως υπάρχει μια εμφανής μειοψηφία με ανοιχτό χρώμα μαλλιών. Ο συγγραφέας προσπαθεί να κρίνει κατά πόσον αυτό οφείλεται σε υπολειπόμενη Νορδική επίδραση, όμως διαπιστώνει ότι και σε περιοχές όπως για παράδειγμα στη νότια Σερβία, σημαντικό ποσοστό έχει ξανθά μαλλιά, χωρίς να οφείλεται σε κάτι Νορδικό. Η κατανομή του χρώματος των μαλλιών στους ενήλικες, σε συνδυασμό με την μορφή της τρίχας, δίνεται στον παρακάτω πίνακα. Αριστερά είναι τα ανοιχτά μαλλιά και δεξιά τα σκούρα, που χωρίζονται σε τρεις υποκατηγορίες ως προς την μορφή της τρίχας, για ίσια, κυματιστά και σγουρά μαλλιά.

Φαίνεται ότι τα ανοιχτά μαλλιά είναι κυρίως ίσια, ενώ τα σκούρα μαλλιά είναι συχνά και συματιστά.

Η κατανομή του χρώματος των ματιών βάσει της κλίμακας Martin-Schultz δίνεται στο παρακάτω διάγραμμα, με κόκκινη υπογράμμιση οι ενήλικες. Βλέπουμε ότι η κατανομή τείνει προς τα καστανά μάτια, όμως υπάρχουν σημαντικά ποσοστά ενδιάμεσου χρωματισμού και μικρότερα ποσοστά ανοιχτού χρωματισμού. Ο συνδυασμός καστανών μαλλιών και ενδιάμεσων-ανοιχτών ματιών είναι συνήθης.

Σε 60 άνδρες ελήφθησαν ανθρωπολογικές μετρήσεις στο πρόσωπο και στο κρανίο. Ο μέσος κεφαλικός δείκτης βρέθηκε 82,01. Να σημειώσουμε ότι το πλάτος του κεφαλιού βρέθηκε αρκετά μεγάλο. Ο μέσος προσωπικός δείκτης 88,14 και ο μέσος ρινικός δείκτης 64,63. Συνεπώς, οι κάτοκοι τείνουν σχετικά λεπτοπρόσωποι και λεπτόρρινοι, όμως ο κεφαλικός δείκτης και το εύρος της κατανομής φανερώνει μίξη βραχυκέφαλων και δολιχοκέφαλων. Η μύτη είναι ίσια, ή κυρτή λόγω Διναρικών και Αρμενοειδών. Η κοίλη μύτη εμφανίζεται λιγότερο. Το χρώμα του δέρματος είναι αυτό της νοτίου Ευρώπης, με το πολύ ανοιχτό χρώμα σπάνιο.

Με λίγα λόγια, στις δυο αυτές περιοχές, οι κάτοικοι είναι κυρίως Μεσογειακοί, Διναρικοί, Αρμενοειδείς και Αλπικοί, με ελάχιστους Νορδικούς τους οποίους αδυνατεί να βρει ο Γερμανός μελετητής σε καθαρή μορφή. Ακολουθούν φωτογραφίες με τις ταξινομήσεις του Körner, που αποτυπώνουν την φυλετική σύνθεση των κατοίκων.


Μεσογειακός

Αρμενοειδής

Διναρικός

με Νορδική επίδραση

Αλπικός