Τα ανθρωπολογικά γνωρίσματα των Ιταλών

Η πρώτη μαζική ανθρωπολογική μελέτη στον κόσμο διεξήχθη στην Ιταλία από τον στρατιωτικό ιατρό και ανθρωπολόγο Ridolfo Livi. Την μελέτη ζήτησε το Υπουργείο Πολέμου. Το δείγμα αποτελούνταν από 299.355 στρατιώτες, αριθμός τεράστιος που αντιστοιχούσε περίπου στο 1% του πληθυσμού. Ο στρατός αποτελεί άριστο υλικό για ανθρωπομετρία, λόγω του αντιπροσωπευτικού και μεγάλου δείγματος, που μάλιστα έχει καταγωγή από όλες τις περιοχές της εκάστοτε χώρας.

Στοιχεία από τα αποτελέσματα της μελέτης παρουσίασε ο Livi στο περιοδικό Atti della Società romana di antropologia, σε άρθρο με τίτλο "Saggio di antropometria militare". Στην πραγματικότητα η δημοσίευση αυτή αποτελεί προπομπό του βιβλίου του Antropometria Militare που άφησε εποχή και αποτελεί την πληρέστερη ανθρωπολογική μελέτη της Ιταλίας μέχρι και σήμερα. Για το βιβλίο του Livi υπάρχουν πολλές παρουσιάσεις σε Γαλλικά [1], [2], Αμερικανικά περιοδικά [3] και Γερμανικά [1] για διάφορες εκδόσεις του έργου.

Ως προς το ανάστημα, το δείγμα ταξινομείται σε τέσσερις κατηγορίες που αντιστοιχούν...
σε χαμηλό, κάτω του μετρίου, άνω του μετρίου, υψηλό. Τα ποσοστά κάθε κατηγορίας, με τη σειρά, είναι: 18,2% - 35,0% - 29,2% - 17,6%. Συνεπώς ο πληθυσμός της Ιταλίας βρίσκεται κοντά στο μέτριο ανάστημα.

Το ύψος είναι πιο υψηλό στα βορεια και όσο πάμε προς τον νότο μειώνεται. Το μεγαλύτερο ανάστημα βρίσκεται στα βορειοανατολικά, ενώ το χαμηλότερο στη Σαρδηνία.
Έπειτα ο συγγραφέας μελετά το ανάστημα σε σχέση με το υψόμετρο. Το ύψος πέφτει στα υψηλότερα υψόμετρα, ενώ το χρώμα των μαλλιών δεν δείχνει μεταβολή.

Ώς προς το χρώμα μαλλιών και ματιών, υπάρχει αναλυτικό άρθρο με τα αποτελέσματα του Livi.
Το βάρος είναι υψηλότερο στους χωρικούς του βορρά, παρά σε αυτούς του νότου. Η θωρακική περίμετρος βρέθηκε υψηλότερη στον βορρά και χαμηλότερη στο νότο.

Ο μέσος κεφαλικός δείκτης σε όλη τη χώρα είναι 82,73 που τοποθετεί τη χώρα εντός της βραχυκεφαλίας. Οι πιο βραχυκέφαλοι βρίσκονται στα βόρεια της χώρας, με τον κεφαλικό δείκτη να κυμαίνεται μεταξύ 84,4 και 85,9. Οι πιο δολιχοκέφαλοι βρίσκονται στα νότια της χώρας και στα δυο μεγάλα νησιά, με κεφαλικούς δείκτες μεταξύ 77,5 και 79,6. Τα στοιχεία που μέτρησε ο Livi για τον κεφαλικό δείκτη σε κάθε επαρχία της Ιταλίας υπάρχουν διαθέσιμα σε αναλυτικό πίνακα. Ένας πίνακας που δίνει Γερμανικό περιοδικό, με τα ανθρωπολογικά γνωρίσμτα σε διάφορες επαρχίες της Ιταλίας, είναι ο εξής:

Τα αποτελέσματα δείχνουν έντονη ανθρωπολογική ανομοιογένεια στον πληθυσμό της Ιταλίας. Στα βορειοανατολικά της χώρας επικρατεί υψηλό ανάστημα και βραχυκεφαλία, ενώ στα νότια κοντύτερο ανάστημα και δολιχοκεφαλία. Επίσης στον βορρά υπάρχουν αρκετοί με ανοιχτά μαλλιά, ενώ στον νότο μειώνονται σημαντικά. Στις ενδιάμεσες περιοχές μεταξύ βορρά και νότου υπάρχει μια ενδιάμεση κατάσταση. Όπως παρατηρεί ο Hrdlicka, στον βορρά κυριαρχούν οι βραχυκέφαλοι, πιο βαρείς και με υψηλότερη θωρακική περίμετρο Αλπικοί, ενώ ειδικότερα στα βοειοανατολικά Διναρικοί. Στα νότια της χώρας και στα νησιά οι κάτοικοι είναι κυριως δολιχοκέφαλοι Μεσογειακοί. Εμείς να προσθέσουμε ότι υπάρχουν κάποιοι Νορδικοί στα βόρεια που αυξάνουν την ξανθότητα, αρκετοί Κρομανοειδείς σε όλη την επικράτεια, διάφορα εξωευρωπαϊκά στοιχεία στο νότο, ενώ οι Αλπικοί να σημειωθεί ότι βρίσκονται σε σημαντικές συγκεντρώσεις και στην υπόλοιπη χώρα.