Φρειδερίκος Νίτσε, ένας μεγάλος φιλόσοφος - σε ποιον φυλετικό τύπο ανήκει;

O Friedrich Wilhelm Nietzsche (1844-1900) ήταν Γερμανός φιλόσοφος. Σπούδασε κλασική φιλολογία, της οποίας έγινε βαθύτατος γνώστης, με αποτέλεσμα να διοριστεί καθηγητής Πανεπιστημίου σε ηλικία μόλις 24 ετών. Στον Γαλλο-Πρωσικό πόλεμο δεν του επετράπη ως καθηγητής να πολεμήσει στο μέτωπο και συνεισέφερε ως βοηθός νοσοκόμου.

Ο Νίτσε έγινε πρώτη φορά γνωστός από την σφοδρή αντίδραση του διάσημου τότε κλασικιστή Βιλάμοβιτς στο έργο Η Γέννηση της Τραγωδίας, στο οποίο ο Νίτσε υποστήριξε και μάλλον σωστά, ότι ο Ευριπίδης αλλοίωσε και υποβίβασε τον χαρακτήρα της τραγωδίας, όπως τον είχαν παραδώσει ο Αισχύλος και ο Σοφοκλής.

Επηρεάστηκε αρχικά από τον Σοπενχάουερ, όμως τον αποκύρηξε αργότερα, ως πεσιμιστή και επίσης επειδή ο Νίτσε πείστηκε ότι το μόνο που έχει σημασία είναι ο εμπειρικός κόσμος και όχι ο νεφελώδης κόσμος των "ιδεών". Επίδραση του άσκησε για πολλά χρόνια και ο Βάγκνερ, όμως απογοητεύτηκε από τον ηθικισμό και την χριστιανική στροφή του τελευταίου από το 1876 και έπειτα. Σοβαρά προβλήματα υγείας τον ανάγκασαν να παραιτηθεί από το πανεπιστήμιο το 1879. Αρχίζει να ταξιδεύει σε γειτονικές χώρες με σκοπό να βρει καλύτερο κλίμα για να βελτιωθεί η υγεία του.

Τότε ξεκινά η πιο παραγωγική περίοδος της ζωής του. Κορυφαίο έργο του είναι...
το Τάδε έφη Ζαρατούστρα, όπου εισάγει την έννοια του Υπερανθρώπου, καταφέρεται εναντίον του χριστιανισμού και εξυμνεί τον ηρωικό τρόπο ζωής. Άλλο μεγάλο έργο του είναι η Γενεαλογία της Ηθικής, όπου περιγράφει την ηθική του κυρίου, έναντι της ηθικής του σκλάβου. Λόγω των αντιχριστιανικών θέσεών του, δεν του επετράπη να διδάξει ξανά σε πανεπιστήμιο, παρότι η υγεία του βελτιώθηκε. Ο Νίτσε συνέχισε μόνος του, μέχρι την στιγμή της πνευματικής του κατάρρευσης το 1889.

Η συνεισφορά του Νίτσε είναι τεράστια. Εκθείασε τον ηρωικό τρόπο ζωής, διακηρύσσοντας την σημασία του να αγωνιζόμαστε μέχρι τέλους για κάτι ανώτερο. Μίλησε με απαξία για κάθε τι αδύναμο, μέτριο και ταπεινό, αναγνώρισε ότι η θέληση της δυνάμεως και η κατάφαση της ζωής είναι τα συστατικά στοιχεία που οδηγούν στο μεγαλείο. Ύμνησε την αξία της θυσίας για κάτι που σε ξεπερνά. Έγραψε ενάντια στον ηθικισμό του ανθρωπάκου και δίδαξε την ηθική του κυρίου. Υποστήριξε την αριστοκρατία, την ιεραρχία, την πειθαρχία, τον θεσμό της δουλείας ως αποτέλεσμα της σχέσης κυρίου-σκλάβου, ενώ παράλληλα μίλησε απαξιωτικά για την δημοκρατία και την ισότητα.

Κομβικό σημείο στην φιλοσοφία του είναι ο Υπεράνθρωπος, μια φάση του ανθρώπου ανώτερη από την σημερινή, που θα πρέπει να θέσει σαν στόχο η ανθρωπότητα. Θεωρώντας ότι το βήμα αυτό έρχεται μετά τον πίθηκο και τον σημερινό άνθρωπο, έθεσε ξεκάθαρα την έννοια του Υπερανθρώπου εντός της εξελικτικής σκοπιάς του ανθρώπου. Πράγμα που παραπέμπει στην ευγονική και στην φυλετική αναβάθμιση.

Ο ίδιος στο τελευταίο έργο του Ίδε ο Άνθρωπος, αναγνώρισε ως την κυριότερη συμβολή του στην ανθρώπινη σκέψη, την διαπίστωση της αντιστροφής των προτύπων που επέφερε ο χριστιανισμός. Στην αρχαία εποχή κυριαρχούσε η ηθική του κυρίου, που βασίζονταν στην θέληση για δύναμη, υγεία, κατάκτηση. Αντιθέτως, ο χριστιανισμός κατέστρεψε το πνευματικό οικοδόμημα του αρχαίου κόσμου, εισάγοντας την λατρεία του αδυνάτου, προβάλλοντας ασκητικές αρρωστιάρικες φυσιογνωμίες ως πρότυπα, οίκτο για το παρακμιακό και μια θέληση για ισοπέδωση των πάντων.

Ο Νίτσε ήταν ένας από τους λίγους κλασικιστές που κατανόησε τον τρόπο σκέψης στην αρχαία εποχή. Υπάρχουν «φιλόλογοι» που νομίζουν ότι ο αρχαίος κόσμος υποστήριζε την δημοκρατία και την ισότητα! Ο ηρωικός τρόπος ζωής, η θέληση για δύναμη και η ιεραρχική δομή της κοινωνίας ήταν οι κύριες συνιστώσες του αρχαίου κόσμου, που τροφοδοτούσαν το μεγαλείο της εποχής, σε αντίθεση με την παρακμιακή σύγχρονη εποχή της μετριότητας και της λατρείας του παρακμιακού και του αδύναμου.

Ο Νίτσε έγραψε αρκετά βιβλία, πολλές φορές με δυσνόητα και ασαφή σημεία, ενώ κάποιες απόψεις του μεταβλήθηκαν όταν ακολούθησε την δική του αυτόνομη φιλοσοφική πορεία. Αυτά δίνουν αφορμές σε διάφορους αδαείς να υποστηρίζουν ότι θέλουν για τον Νίτσε. Η αλήθεια είναι ότι ο Νίτσε ήταν θιασώτης του ηρωικού τρόπου ζωής, της ιεραρχίας, της αριστοκρατίας και ενάντιος στην δημοκρατία και στην ισότητα.

Ο Νίτσε μεταξύ άλλων, υπήρξε κορυφαίος αποφθεγματοποιός. Τα αποφθέγματα που άφησε αποτελούν παρακαταθήκη για την ανθρωπότητα και ιδεολογικό οδοδείκτη.


Γενικά

Ότι δεν με καταστρέφει με κάνει πιο δυνατό.

Όποιος έχει ένα γιατί να ζεί μπορεί να αντιμετωπίσει οποιοδήποτε πως.

Δεν υπάρχουν ωραίες επιφάνειες χωρίς ένα τρομακτικό βάθος.

Μόνο εκεί που υπάρχουν τάφοι υπάρχει και ανάσταση.

Η ελπίδα είναι το χειρότερο κακό, γιατί παρατείνει τα βάσανα των ανθρώπων.

Ζειν επικινδύνως.

Δεν υπάρχει ανώτερος σκοπός για τη ζωή, από το να πεθάνεις προσπαθώντας να πετύχεις το μεγαλειώδες και το αδύνατο.

Αλήθεια, γελάω συχνά με τους αδύναμους που νομίζουν ότι είναι καλοί επειδή δεν έχουν νύχια αρπακτικού.

Από τότε που κουράστηκα να ψάχνω, έμαθα να βρίσκω. Κι από τότε που ο άνεμος μου εναντιώθηκε, έμαθα να σαλπάρω με όλους τους ανέμους.

Από ότι έχει γραφτεί, αγαπώ μόνο αυτό που ένας άνθρωπος έχει γράψει με το αίμα του.

Γράψε με αίμα και θα μάθεις πως το αίμα είναι πνεύμα.

Τι είναι το καλό; Ότι ανυψώνει την αίσθηση της δύναμης, την θέληση για δύναμη, την ίδια την δύναμη. Τι είναι κακό; Ότι γεννιέται από την αδυναμία. Τι είναι ευτυχία; Η αίσθηση ότι η δύναμη αυξάνεται, ότι η αντίσταση κάμπτεται.

Ο οίκτος είναι το πιο αποδεκτό συναίσθημα ανάμεσα σε αυτούς που δεν έχουν υπερηφάνεια και καμία προοπτική για μεγάλες κατακτήσεις.

Μόλις ξυπνήσεις, να μείνεις ξύπνιος για πάντα. (Θα μείνουμε Φρειδερίκε!)

Στο βουνό της αλήθειας ποτέ δεν ανεβαίνεις μάταια: είτε θα φτάσεις σε σημείο υψηλότερα από ότι βρίσκεσαι σήμερα, είτε θα προπονήσεις τις δυνάμεις σου ώστε να είσαι πιο ικανός για να σκαρφαλώσεις ψηλότερα αύριο.

Ο άνθρωπος είναι ένα σχοινί ανάμεσα στον ζώο και στον Υπεράνθρωπο - ένα σχοινί πάνω από την άβυσσο.

Ανορθολογισμός

Σε μεμονωμένα άτομα, η τρέλα είναι σπάνια· αλλά σε ομάδες, κόμματα, έθνη και εποχές, είναι ο κανόνας.

Οι φανατικοί είναι φανταχτεροί, η ανθρωπότητα θα προτιμούσε να βλέπει χειρονομίες, παρά να ακούει λόγια.

Όταν εκατό άνθρωποι στέκονται μαζί, κάθε ένας από αυτούς χάνει το μυαλό του και αποκτά ένα άλλο.

Ανωτερότητα

Να μην ξεχνάμε! Όσο πιο ψηλά πετάμε τόσο πιο μικροί φαντάζουμε σ´εκείνους που δεν μπορούν να πετάξουν.

Και εκείνους που τους είδαν να χορεύουν, τους πέρασαν για τρελούς, εκείνοι που δεν μπορούσαν να ακούσουν τη μουσική!

Αυτό που κάνουμε δεν το καταλαβαίνουνε ποτέ, μόνο το επικρίνουν ή το επιδοκιμάζουν.

Πρέπει να είσαι θάλασσα για να μπορείς να δέχεσαι ένα βρόμικο ποτάμι χωρίς να λερώνεσαι.

Αν κοιτάξεις για πολλή ώρα την άβυσσο, στο τέλος και η άβυσσος θα κοιτάξει εσένα.

Χριστιανισμός

Στον Χριστιανισμό, η ηθική και η θρησκεία ουδέποτε έρχονται σε επαφή με την πραγματικότητα, σε κανένα σημείο.

Ο Χριστιανισμός παραμένει μέχρι και σήμερα η μεγαλύτερη συμφορά της ανθρωπότητας.

Ηθική

Τύψεις. Ποτέ μην νιώθεις τύψεις, αλλά αμέσως να λέτε μέσα σας: οι τύψεις σημαίνουν ότι προσθέτεις στην πρώτη βλακεία μία δεύτερη.

Η ηθική είναι το αγελαίο ένστικτο του ατόμου.

Ένα ηθικό σύστημα που ταιριάζει σε όλους, είναι στην πραγματικότητα ανήθικο.

Δεν υπάρχουν ηθικά φαινόμενα, μόνο ηθικές ερμηνείες των φαινομένων.

Όλοι οι θεοί πέθαναν: τώρα θέλουμε να έρθει στη ζωή ο Υπεράνθρωπος.


Ως προς τον φυλετικό τύπο ο Νίτσε είναι Αλπικός. Ίσως υπάρχει Κρομανοειδή επίδραση στο βλέμμα. Είναι βραχυκέφαλος, μεσόρρινος με κοντή και πλατιά μύτη, μεσοπρόσωπος, με σκούρα μαλλιά και μάτια. Η αδερφή του είναι και αυτή Αλπική, όπως φαίνεται και από άλλες φωτογραφίες. Η μητέρα του είναι επίσης Αλπική και στην οποία μοιάζει, σε αντίθεση με τον πατέρα του. Τα ψυχικά του γνωρίσματα είναι αυτά του τυπικού Αλπικού. Έχει ικανότητα στη μελέτη, ζει απομονωμένος για πολλά χρόνια, με ελάχιστες κοινωνικές επαφές. Δεν διαφημίζει τα βιβλία του, δεν δημιούργησε κύκλο παρά την σημασία του έργου του και σχεδόν δεν απαντούσε στις επιθέσεις εναντίον του, όπως αυτή του Βάγκνερ. Ζει ήσυχα και μοναχικά, μελετώντας και συγγράφοντας. Η στρατιωτική στολή φαντάζει παράταιρη επάνω του, στην γνωστή φωτογραφία.

Μπορεί να κατάλαβε ποιος είναι ο ιδανικός τρόπος ζωής, όμως ο ίδιος ως Αλπικός ουδέποτε προσπάθησε να παλέψει για τα ιδανικά του στην κοινωνία. Αυτό το άφησε σε πιο ικανούς, που τον διάβασαν, επηρεάστηκαν από αυτόν και έκαναν πράξη τα ιδανικά του μερικές δεκαετίες αργότερα. Είναι άλλο πράγμα να διαπιστώσεις την αλήθεια και άλλο πράγμα να κάνεις πράξη τις ιδέες σου. Χρειάζονται τελείως διαφορετικές ικανότητες για αυτά τα δύο πράγματα. Ο Νίτσε μπορεί να μην έπραξε προς την κατεύθυνση αυτών που δίδαξε, όμως η συνεισφορά του στην ανθρώπινη σκέψη είναι τεράστια. Το έργο του αποτελεί οδηγό για κάθε αγωνιστή που πρεσβεύει την ηθική του κυρίου, τις αριστοκρατικές αξίες και την τελειοποίηση του ανθρώπου, στην πορεία προς τον Υπεράνθρωπο.