Karl Pearson: Η κληρονομικότητα των σωματικών χαρακτηριστικών

Ο Karl Pearson ήταν Βρετανός μαθηματικός, που έκανε σημαντικές επιστημονικές συνεισφορές στην επιστήμη της στατιστικής και της βιομετρίας. Μεγάλο μέρος της καριέρας του το αφιέρωσε στη μελέτη ζητημάτων που άπτονται ανθρωπολογικού ενδιαφέροντος. Υποστήριξε με ζήλο την ευγονική, αποτελώντας συνεχιστή της πνευματικής κληρονομιάς του Francis Galton. Στη μελέτη του με τίτλο "On the Laws of Inheritance in Man: I. Inheritance of Physical Characters", που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Biometrika, εξετάζει την κληρονομική μετάδοση των γνωρισμάτων στον άνθρωπο από στατιστικής απόψεως.

Η μελέτη του βασίζεται σε δεδομένα που αντλήθηκαν από μητρώα ανθρωπολογικών μετρήσεων, μέρος των οποίων αντλήθηκε υπό την εποπτεία της συνεργάτιδος Alice Lee. Ο Pearson παραθέτει τους πίνακες των μετρήσεων και πραγματοποιεί στατιστική ανάλυση στο δείγμα, ώστε να εντοπίσει συσχετίσεις μεταξύ των ανθρωπολογικών γνωρισμάτων. Θα εστιάσουμε στα αποτελέσματα περί κληρονομικής διάδοσης των ανθρωπολογικών γνωρισμάτων. Εξετάζοντας την μεταβίβαση των γνωρισμάτων...
από τον πατέρα και τη μητέρα προς τα παιδιά, σε 1000 οικοεγένειες και 4000 παιδιά, βρέθηκαν οι συσχετίσεις του παρακάτω πίνακα.

Τα αποτελέσματα αποδεικνύουν τη σημασία της κληρονομικότητας. Τα παιδιά, είτε είναι αγόρια, είτε είναι κορίτσια, κληρονομούν τα γνωρίσματα των γονέων με μια συσχέτιση που πλησιάζει το 0,5 δηλαδή κατά μέσο όρο τα μισά γνωρίσματα από κάθε γονέα. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι κάθε απόγονος έχει μισά-μισά γνωρίσματα από τους δυο γονείς, αλλά ότι αυτό συμβαίνει στατιστικά σε μεγάλο δείγμα. Η συσχέτιση βρίσκεται συχνά λίγο μικρότερη από 0,5 λογικά επειδή υπάρχει και ένα μικρό ποσοστό που οφείλεται σε ομοιότητα με προγόνους από δύο ή περισσότερες γενιές πριν που πιθανόν να διέφεραν ανθρωπολογικά.

Οι απόγονοι, ασχέτως φύλου, επηρεάζονται κληρονομικά από τους δυο γονείς ισόποσα. Από τα δεδομένα του Pearson, η μέση ομοιότητα των παιδιών με τον κάθε γονέα βρέθηκε 0,46. Αντίστοιχα αποτελέσματα βρίσκονται όταν μελετάται η κληρονομικότητα σε άλλα ζώα, όπως άλογα, σκύλους, κτλ. Αυτό σημαίνει ότι η κληρονομικότητα λειτουργεί με τον ίδιο τρόπο και στα υπόλοιπα ζώα, κάτι που πλέον οι γενετιστές γνωρίζουν καλά.

Μέχρι στιγμής δόθηκε η μέση τιμή του συντελεστή συσχέτισης. Στο παρακάτω διάγραμμα, παρουσιάζεται μια τυπική κατανομή του στις διάφορες τιμές του.

Όπως διαπιστώνουμε από την καθημερινότητά μας, υπάρχουν αρκετές περιπτώσεις που ο απόγονος δεν μοιάζει στον έναν γονέα, οπότε σε αυτήν την περίπτωση ο συντελεστής συσχέτισης είναι αρκετά κάτω από 0,5, ενώ στις περιπτώσεις που του μοιάζουν υπερβαίνει το 0,5. Η τυπική τιμή βρίσκεται στο 0,45-0,5 όταν ο απόγονος μοιάζει εξίσου στους δύο γονείς.

Μελετώντας τις συσχετίσεις για τα κληρονμικά γνωρίσματα μεταξύ αδερφών, προέκυψε ο παρακάτω πίνακας.

Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι η συσχέτιση μεταξύ αδερφών βρίσκεται κοντά στο 0,5 κάτι αναμενόμενο, εφόσον έχουν τους ίδιους γονείς και κληρονομούν εξίσου τα γνωρίσματα της προηγούμενης γενιάς από δύο ανεξάρτητες πηγές, τους δυο γονείς τους. Πάλι ξεκάθαρα αποτυπώνεται η δύναμη της κληρονομικότητας.

Συμπερασματικά, οι απόγονοι κατά μέσο όρο κληρονομούν τα μισά γνωρίσματα από τον κάθε γονέα, χωρίς το φύλο να παίζει κάποιο ρόλο είτε στους γονείς, είτε στους απογόνους. Αυτό αποτυπώνει τη δύναμη της κληρονομικότητας, εφόσον η μορφή των προγόνων είναι αυτή που καθορίζει τη μορφή που θα έχουν οι απόγονοι. Γεγονός που θα πρέπει όσοι ασχολούνται με πολιτικά και κοινωνικά ζητήματα να γνωρίζουν πολύ καλά.