Δημόπουλος Δ. - Εισαγωγή στη Βιοπολιτική

Ο Δημήτρης Δημόπουλος (1939-2007) ήταν Έλληνας εθνολόγος. Σπούδασε μηχανολογία και μετέπειτα φιλοσοφία. Ασχολήθηκε με την ανθρωπολογία και έγραψε σε διάφορα περιοδικά. Ένα σημαντικό βιβλίο του ήταν η "Εισαγωγή στη Βιοπολιτική", στο οποίο περιγράφει τις βασικές αρχές της βιοπολιτικής. Εξετάζεται η σημασία της κληρονομικόητας, η βιολογική φύση του ανθρώπου, τα φυλετικά γνωρίσματα και η επίδραση του φυλετικού παράγοντα στον πολιτισμό. Το βιβλίο καταπιάνεται περισσότερο με θεωρητικά ζητήματα και λιγότερο με την μελέτη της φυλετικής ανθρωπολογίας.

Το βιβλίο ξεκινά με μια πολύ ενδιαφέρουσα παρατήρηση. Όταν γνωρίσεις έναν άνθρωπο, το πρώτο που θέλεις να μάθεις για αυτόν είναι η εθνικότητά του. Μετά θα σ'ενδιαφέρει η γλώσσα που μιλά, ίσως το επάγγελμά του, πού κατοικεί ή οτιδήποτε άλλο. Η εθνικότητα φαίνεται ότι είναι η σπουδαιότερη ιδιότητα των ανθρώπων. Η ιστορία δεν είναι τίποτε άλλο από τη διήγηση...
του βίου και των συγκρούσεων των εθνών.

Βιοπολιτική είναι η πολιτική η οποία πρέπει να ασκείται στις ανθρώπινες κοινωνίες, με συνείδηση των βιολογικών δεδομένων. Οι πολιτικοί οφείλουν να λαμβάνουν υπόψη την κληρονομικότητα, η οποία εκφράζεται μέσω της φυλετικής διαφοροποίησης. Ο συγγραφέας επισημαίνει τον πόλεμο που δέχεται η επιστημονική μελέτη της κληρονομικότητας και της φυλετικής επιστήμης, ένας πόλεμος που δυσχεραίνει την διάδοση των γνώσεων που μας προσφέρει η φυλετική γνώση. Βέβαια, η αλήθεια λάμπει πάντοτε στο τέλος και η φυλετική επιστήμη θα δικαιωθεί.

Η βιολογική φύση του ανθρώπου, τον οδηγεί σε συγκεκριμένα μοτίβα συμπεριφοράς, όπως η φροντίδα προς τα συγγενικά άτομα και επιθετικότητα προς τα ξένα άτομα. Η συγγένεια αποτελεί τον θεμέλιο λίθο της κοινωνίας. Όπως έλεγε και ο Αριστοτέλης, πολιτεία είναι η κοινωνική ένωση συγγενικών ομάδων. Το όμαιμον αποτελεί την αναγκαία συνθήκη για την ύπαρξη του έθνους. Για ένα έθνος, χρειάζεται σχετική καθαρότητα από φυλετικής άποψης, ώστε να υπάρχει ισορροπία ανθρωπολογική και πνευματική. Αν τα άτομα μιας κοινωνίας δεν είναι φυλετικά παρόμοια, τότε η πολιτεία αυτή δεν θα είναι ευνομούμενη κοινότητα με ομοψυχία.

Η κληρονομικότητα είναι ο σημαντικότερος παράγοντας που καθορίζει την συμπεριφορά μας. Όλο μας το είναι περιγράφεται στα γονίδιά μας. Το περιβάλλον δεν επιδρά παρά μόνον υποβοηθητικά ή ανασταλτικά. Τα πάντα προκαθορίζονται από την κληρονομικότητα: τα σωματικά χαρακτηριστικά, οι πνευματικές μας ικανότητες, η ιδιοσυγκρασία, η ευπάθειά μας στις ασθένειες, κτλ. Η δύναμη της κληρονομικότητας είναι αναλλοίωτη. Ότι ακριβώς συμβαίνει με τις σωματικές ικανότητες, συμβαίνει και με τις πνευματικές. Υπάρχει διαφοροποίηση, όχι μόνο στην ευφυΐα, αλλά σε ένα πλέγμα ψυχικών ιδιοτήτων.

Η επίδραση του περιβάλλοντος είναι μικρή σε σχέση με την κληρονομικότητα. Ο άνθρωπος δημιουργεί το περιβάλλον και όχι αντίστροφα. Το κράτος θα πρέπει να φροντίζει για την παροχή ευκαιριών ώστε να υποβοηθείται το καλό μέρος του φυλετικού γονοτύπου του έθνους.

Το ότι υπάρχουν πολλές φυλετικές μίξεις, δεν αφαιρεί την πραγματικότητα της φυλής. "Το μουλάρι δεν αποδεικνύει ότι δεν υπάρχουν το άλογο και ο γάιδαρος. Αποδεικνύει ακριβώς το αντίθετο". Αν δεν υπήρχαν μιγάδες, δεν θα μιλούσαμε για φυλές, αφού δημιουργία μιγάδων μόνο μεταξύ φυλών είναι δυνατή. Οι φυλές συνεχίζουν να υπάρχουν, ασχέτως πόσες μίξεις έχουν γίνει ή θα γίνουν στο μέλλον.

Παρατίθενται οι βασικές αρχές της εξελικτικής θεωρίας του Δαρβίνου, με ανάλυση της φυσικής και σεξουαλικής επιλογής. Σημαντική προσθήκη αυτή του Arthur Keith, σύμφωνα με την οποία διεξάγεται αγώνας όχι μόνο για την ατομική επιλογή, αλλά περισσότερο για την ομαδική επιλογή. Δηλαδή, ο άνθρωπος ακολουθεί έναν διπλό κώδικα, την αλληλοβοήθεια προς την συγγενική ομάδα και τον ανταγωνισμό προς τις ξένες ομάδες, δίνοντας εξελικτικό πλεονέκτημα στις πιο συμπαγείς ομάδες. Αυτή ακριβώς η φυσική προδιάθεση, αποτελεί την βιολογική βάση του εθνικισμού.
Περιέργως, ο Δημόπουλος υποστηρίζει την θεωρία του πολυγενισμού, η οποία είναι αντιεπιστημονική και έρχεται σε αντίθεση με όλα αυτά που ανέφερε στο προηγούμενο κεφάλαιο. Ειδικά η υπόθεση ότι μια μεγάλη μετάλλαξη λόγω κοσμικής ακτινοβολίας (!) οδήγησε σε απότομη φυλογένεση, υποβιβάζει το συγκεκριμένο κεφάλαιο στο επίπεδο της γραφικότητας.

Αναλύεται η συσχέτιση γλώσσας και φυλής. Υπάρχει συσχέτιση, αλλά όχι ταύτιση. Αναφέρεται η τάση του Αλπικού τύπου να χάνει τη γλώσσα του και υιοθετεί τη γλώσσα των συνοίκων του. Κάθε φυλή μιλά την ίδια γλώσσα ή ακόμα και τους φθόγγους με διαφορετικό τρόπο. Αλλάζει η χροιά, ο τόνος και η μουσικότητα της ομιλίας. Η δομή της γλώσσας και η σύνθεση των προτάσεων διαφέρει ριζικά. Οι διαφορές είναι τόσο μεγάλες, όσο και οι φυλετικές διαφορές. Η γλώσσα είναι ο καθρέπτης της νοοτροπίας και της πνευματικότητας του λαού. Όταν ένας λαός αλλάξει την φυλετική του σύνθεση, τότε αλλοιώνεται και η γλώσσα του, με κίνδυνο να την απολέσει. Από την άλλη, όταν ένας λαός αλλάξει γλώσσα, δεν σημαίνει ότι άλλαξε και φυλετικά. Ωστόσο, γίνεται μεγαλύτερος ο κίνδυνος επιμειξιών. Γενικότερα, γλωσσική συγγένεια δεν σημαίνει πάντοτε και φυλετική συγγένεια.

Οι σωματικές ιδιότητες αποτελούν μια πρώτη προσέγγιση στην όλη διαφοροποίηση των φυλών. Απλώς την προδίδουν. Η ουσιαστική τους διαφορά είναι η πνευματική-ψυχική. Οι φυσικές και πνευματικές ιδιότητες είναι συνδεδεμένες κατά τρόπον αδιαχώριστο και αναλλοίωτο.

Ο συγγραφέας μεταβαίνει στην μελέτη των ψυχικών ιδιοτήτων των φυλών, με ψυχολογικές κατηγορίες όπως κοιλιοτυπία, κνησιοτυπία και εγκεφαλοτυπία. Οι Μεσογειακοί βρίσκονται ως οι πιο ισορροπημένοι στις τρεις αυτές κλίσεις, σε σχέση με τους Νορδικούς και τους Αλπικούς. Οι Νορδικοί είναι κοντά με τους Μεσογειακούς, όμως υστερούν στην τέχνη, αντιθέτως υπερτερούν στις θετικές επιστήμες και στην τεχνική, που στον βιομηχανικό αιώνα μας σημαίνουν πλούτο και δύναμη.

Η θρησκεία αποτελεί εκδήλωση της φυλετικής ψυχής και γι' αυτό προσομοιάζει προς τον χαρακτήρα της φυλής. Γίνεται η κλασική αναφορά ότι οι βόρειες χώρες της Ευρώπης που έχουν έντονο Νορδικό στοιχείο είναι Προτεσταντικές, ενώ νοτιότερα επικρατεί ο Καθολικισμός. Η θρησκευτική έκφραση προέρχεται από το φυλετικό υπόβαθρο και όπως έλεγε ο Gustave Le Bon, η ίδια θρησκεία μπορεί να εκφράζεται με τελείως διαφορετικό τρόπο αν επεκταθεί σε έναν φυλετικά διαφορετικό λαό.

Ο πνευματικός πολιτισμός είναι άρρηκτα δεμένος με τον εκάστοτε φυλετικό φορέα. Όσον αφορά στις αισθητικές αξίες, η παρουσία της φυλετικής ψυχής είναι αναντίλεκτη. Όλες οι καλές τέχνες έχουν ανάγλυφη τη σφραγίδα της φυλής που τις εκτρέφει. Οι ψυχικές προδιαθέσεις της φυλής είναι αυτές που ορίζουν την πνευματική έκφραση και τα αισθητικά πρότυπα.

Αναλύονται λεπτομερώς ζητήματα φυλετικής μίξης, προβλήματα που δημιουργούν οι επιμειξίες στο άτομο και στην κοινωνία. Το άτομο μπορεί να καταστεί διχασμένο εσωτερικά, έχοντας κληρονομήσει ασύμβατες ιδιότητες από τις δύο φυλετικές συνιστώσες των γονέων του. Και σε ευρύτερο επίπεδο, η φυλετική μίξη οδηγεί βαθμιαία στην εξαφάνιση μιας φυλής ή ενός έθνους. Όταν ένας πολιτισμένος λαός στην διαδρομή του χρόνου αλλάξει την φυλετική του δομή, αλλάζει αντίστοιχα και η μορφή και το ύψος του πολιτισμού του και όταν ένας πολιτισμένος λαός χειροτερεύσει κατά πολύ από φυλετικής πλευράς, τότε κατ 'ανάγκη καταρρέει ο πολιτισμός του.

Ως παράδειγμα προς αποφυγή, από πλευράς βιοπολιτικής, παρουσιάζεται ο Μέγας Αλέξανδρος, Μπορεί να ήταν μέγιστος στρατηλάτης, αλλά ήταν κάκιστος βιοπολιτικός. Με τους υποχρεωτικούς γάμους Ελλήνων και βαρβάρων στην Ασία και την διεθνοποίηση της ελληνικής γλώσσας, συνέβαλε στην άμβλυνση του εθνικού αισθήματος του ελληνικού λαού, στην πνευματική αντιδιείσδυση της ανατολής στην Ελλάδα και στην επακολουθήσασα εδώ κατάπτωση.

Τα επακόλουθα της φυλετικής μίξης είναι η πτώση του ομόπνοου και της ομοψυχίας και η πτώση των καλών ιδιοτήτων στον λαό. Η φυλή με τις μίξεις μετατρέπεται σε άμορφη μάζα. Μια μάζα χωρίς ιδανικά, χωρίς πόθους, χωρίς μύθους, μ' άλλα λόγια, χωρίς την ζωοποιό φυλετική ψυχή.

Ο συγγραφέας αναλύει την έννοια του έθνους και την αναγκαιότητα του εθνικού κράτους. Η πολιτεία οφείλει να είναι εθνική, κάτι που βασίζεται σε βιολογικές βάσεις. Ύψιστος νόμος της ζωής είναι η διατήρηση του είδους και κατ' επέκταση της φυλής του καθενός. Αυτό ακριβώς είναι που θα πρέπει να αποτελεί την ιδεολογική βάση κάθε πολιτείας.

Υπάρχει μεταπολεμικά μια ανίερη συνωμοσία εναντίον του ανθρώπινου εθνισμού. Με μέσα πολιτικά και δημοσιογραφικά, διαπράττεται μια ύβρις ενάντια στην φυσική πραγματικότητα. Αντίθετα με αυτά που λένε οι αντίπαλοι του εθνικισμού, η επέκταση των κρατών ώστε να καταστούν πολυφυλετικά, οδηγεί σε εσωτερική διάσπαση και είναι μη αποδεκτή από τους εθνικιστές.

Μελετάται η φυλετική ψυχή, αναφέροντας τα διδάγματα του Gustave Le Bon. Οι πράξεις μας απορρέουν από μια ασυνείδητη υπόσταση, η οποία περιλαμβάνει όλες τις κληρονομικές μας προδιαθέσεις, που συναποτελούν την ψυχή της φυλής. Η ομαδική συνείδηση επικρατεί όταν έχουμε να κάνουμε με μάζες ατόμων. Ο άνθρωπος διαθέτει έμφυτο το ομαδικό πνεύμα προς τη δική του ομάδα και το πνεύμα άπωσης προς τις άλλες ομάδες. Το ομαδικό αυτό αίσθημα που συσφίγγει τις ανθρώπινες ομάδες είναι ο εθνικισμός. Σε φυλετικά μικτές κοινωνίες, η παρουσία της φυλετικής ψυχής έχει εξασθενήσει και ο ατομικισμός είναι εντονότερος. Τα αρχέτυπα που όρισε ο Carl Jung, φωλιάζουν μέσα στην ομαδική ψυχή και συνδέουν το άτομο με το φυλετικό του σύνολο. Η ομαδική ψυχή είναι διαφορετική σε κάθε φυλή και ανευρίσκεται σε κάθε άτομο της φυλής. Πίσω από το ατομικό ασυνείδητο, υπάρχει το ομαδικό ασυνείδητο.

Τον κόσμο μπορούμε να τον προσεγγίσουμε μόνο μέσω του έθνους μας. Ατομισμός και κοσμοπολιτισμός είναι δυο καταστάσεις δίδυμες. Όποιος δεν έχει πατρίδα, έχει μόνο το άτομό του. Και αντιστρόφως, ο ενδιαφερόμενος μόνο για το άτομό του δεν θέλει εμπόδια με σύνορα και κράτη. Ο διαχωρισμός σε έθνη είναι η φυσική κατάσταση της ζωής στην ανθρωπότητα. Η πίστη στο έθνος δεν είναι μία ακόμη θεωρία, σε αυτό πιστεύουν όλοι οι άνθρωποι όλων των εποχών, πλην των εκφυλισμένων. Το έθνος δεν έχει ανάγκη οπαδών: εκούσια ή όχι, είναι οι πάντες. Το μόνο που έχει ανάγκη είναι η εγρήγορση. Η βιοπολιτική εδράζεται στους νόμους της φύσης, δεν απαιτεί ηθελημένες φιλοσοφικές κατασκευές. Η φύση μόνο είδη και φυλές αναγνωρίζει. Επιζούμε με την διαιώνιση της φυλής μας και κατά το μέτρο που αυτή παραμένει καθαρή. Όπως έλεγε ο Heidegger, "προορισμός σου η προέλευσή σου". Το έθνος ζει αιώνια, τα άτομα είναι παροδικά στοιχεία του.

Το βιβλίο περιέχει πλήθος βιβλιογραφικών αναφορών, εκ των οποίων μάλιστα οι περισσότερες είναι μεταπολεμικές. Ο Δημόπουλος δανείζεται σε όλη την έκταση του βιβλίου αποφθέγματα  συγγραφέων για να διατυπώσει τις θέσεις του. Αν και τα κεφάλαια είναι πολλά και χωρίς αλληλουχία μεταξύ τους, εντούτοις το διάβασμα είναι ευχάριστο και επωφελές. Τα ζητήματα που αναλύει το βιβλίο είναι ιδιαίτερα σημαντικά από κοσμοθεωρητικής άποψης και κάθε μορφωμένος άνθρωπος θα πρέπει να τα έχει μελετήσει. Το συνιστούμε ανεπιφύλακτα.