Όταν τα πράγματα βαλτώνουν

Όταν δραστηριοποιούμαστε σε μια ομάδα ανθρώπων, συχνά εμφανίζεται το φαινόμενο τα πράγματα να μην πηγαίνουν καλά και οι στόχοι να μην επιτυγχάνονται. Είτε μιλάμε για μια επιχείρηση, είτε για έναν οργανισμό, είτε για έναν σύλλογο, είτε για μία κρατική δομή, κτλ, σίγουρα θα έχετε βρεθεί σε μια κατάσταση, όπου τίποτα δεν βελτιώνεται και όλα έχουν βαλτώσει. Ειδικότερα, αναφερόμαστε στις περιπτώσεις που η καθίζηση δεν οφείλεται σε εξωτερικούς παράγοντες ή σε έλλειψη κατάρτισης. Η παρακμιακή κατάσταση είναι εμφανής σε όλους, αλλά δύσκολα μπορεί κανείς να εξηγήσει επακριβώς τι είναι αυτό που κρατά την ομάδα πίσω, με αποτέλεσμα η κατάσταση να διαιωνίζεται. Πολλές δικαιολογίες εφευρίσκονται, όμως τίποτα δεν διορθώνει την κατάσταση. Αν δούμε βαθύτερα, θα δούμε ότι σε αυτές τις περιπτώσεις το πρόβλημα έγκειται στον ανθρώπινο παράγοντα.

Μια κατάσταση βραδυκίνητη, όπου διαρκώς ανακύπτουν εμπόδια από το πουθενά, όπου συνέχεια βρίσκονται λόγοι για να μην γίνεται τίποτα γρήγορα και αποτελεσματικά...
προκύπτει πολύ συχνά. Ακόμα και αν έχουν τεθεί συγκεκριμένοι στόχοι, ακόμα και αν θεωρητικά υπάρχει οργανόγραμμα, δομές και καθορισμένοι ρόλοι, ακόμα και αν όλοι οι εμπλεκόμενοι είναι καταρτισμένοι στο αντικείμενό τους, ακόμα και αν υπάρχουν διαθέσιμοι πόροι, το αποτέλεσμα είναι οικτρό. Τις πταίει; Κάθε ομάδα, ασχέτως σκοπού, απαρτίζεται από ανθρώπους. Ο χαρακτήρας των ανθρώπων που συνθέτουν την ομάδα θα καθορίσει και τον χαρακτήρα της ομάδας. Αν η ομάδα απαρτίζεται από άτομα εκ φύσεως δραστήρια, επικοινωνιακά και με οργανωτικές ικανότητες, τότε η ομάδα θα λειτουργεί καλοκουρδισμένα. Αν απαρτίζεται από άτομα εκ φύσεως νωθρά, ανοργάνωτα και μη κοινωνικά, είναι λογικό να μην υπάρχει δυναμισμός και πιθανότατα να προκύπτει υποτυπώδες αποτέλεσμα. Τα ψυχικά γνωρίσματα των ανθρώπων είναι κληρονομικά, κάτι που σημαίνει ότι τα βασικά γνωρίσματα του χαρακτήρα δεν αλλάζουν ποτέ. Προφανώς μπορείτε να καταλάβετε τη σημασία που έχει ο φυλετικός παράγοντας, εφόσον τα βασικά ψυχικά γνωρίσματα είναι φυλετικώς προσδιοριζόμενα.

Αν βρεθείτε σε μια τέτοια βαλτώδη κατάσταση, αυτό οφείλεται στο ότι η ομάδα απαρτίζεται από άτομα που έχουν εγγενώς χαρακτήρα που δεν συνάδει με τις δραστηριότητες της ομάδας, παρότι μπορεί να έχουν γνώσεις ή άλλα προτερήματα. Συνεπώς, το πρώτο πράγμα που πρέπει να γίνει για να αλλάξει η κατάσταση είναι να έρθουν στην ομάδα άτομα που έχουν εκ φύσεως πιο ισχυρό χαρακτήρα, οργανωτικότητα και δραστήριο πνεύμα. Τέτοια άτομα θα πρέπει να τοποθετηθούν σε θέση ευθύνης και μια νέα ζωή θα ανατείλει για την ομάδα. Κι ενώ τα πράγματα βρίσκονταν σε μια πλήρη μετριότητα, ξαφνικά, όλα θα αρχίσουν να δουλεύουν σωστά και οι στόχοι να επιτυγχάνονται. Στην πράξη βέβαια, η αντικατάσταση ατόμων μπορεί να είναι δύσκολη ή αδύνατη. Αν μπορούν να αντικατασταθούν άτομα, πρέπει να συμβάλλεις σε αυτό. Σε αντίθετη περίπτωση, ή αποχωρείς, ή δημιουργείς κάτι δικό σου.

Συμπερασματικά, όταν μια ομάδα βρεθεί σε κατάσταση τέλματος, χωρίς αυτό να οφείλεται σε εξωτερικούς παράγοντες, η μόνη λύση είναι η αντικατάσταση ατόμων, τουλάχιστον στις ανώτερες θέσεις, με άλλα που έχουν εκ φύσεως πιο ισχυρό χαρακτήρα, ενεργητικότητα, κοινωνικότητα και ηγετικές ικανότητες.