Παρασκευή 16 Αυγούστου 2013

Gustave Le Bon - Νόμοι εξελίξεως των λαών

Στο βιβλίο του αυτό του 1895, ο Gustave Le Bon περιγράφει τον τρόπο με τον οποίο εξελίσσονται οι λαοί. Πρωταρχικό ρόλο στην διαμόρφωση του πολιτισμού κάθε λαού έχει η φυλή.

Κάθε φυλή εκτός από τα σωματικά χαρακτηριστικά, διαθέτει και κληρονομικά ψυχικά χαρακτηριστικά, εξίσου αμετάβλητα με τα σωματικά. Μπορεί σε έναν μεμονομένο άνθρωπο τα ψυχικά χαρακτηριστικά της φυλής να μην είναι προφανή, αλλά γίνονται ξεκάθαρα όταν μελετώνται λαοί. Η εκπαίδευση μεταβάλλει μόνο κάποιες επιφανειακές συμπεριφορές. Ένας επιστήμονες μπορεί να έχει πολλές γνώσεις, όμως ο χαρακτήρας του είναι αντίστοιχος με αυτόν του μέσου ατόμου της φυλής. Οι διάφορες φυλές βρίσκονται σε διαφορετικό επίπεδο πολιτισμού και δυνατότητας αφομοίωσης πολιτισμών.

Ο μοναδικός τρόπος για να μεταβληθεί η ψυχή ενός λαού είναι μέσω της φυλετικής μίξης με αλλόφυλους. Ο πολιτισμός κάθε φυλής αποτελεί έκφραση των ψυχικών της χαρακτηριστικών. Οι οποιεσδήποτε ξένες επιδράσεις αφομοιώνονται μόνο αφότου μεταβληθούν σε βαθμό ώστε να προσαρμοστούν στην ψυχή της φυλής. Πολλές φορές νέες πολιτιστικές επιδράσεις ή θεσμοί μόνο επιφανειακά γίνονται αποδεκτοί, ενώ κατά βάθος συνεχίζονται οι παλιές συμπεριφορές. Οι πολιτισμοί μεταβάλλονται με πολύ αργό ρυθμό, σε αντίθεση με την ιστορική αφήγηση που πολλές φορές δίνει την εντύπωση ότι με ένα γεγονός άλλαξαν θρησκείες ή πολιτισμοί. Οι αλλαγές είναι βαθμιαίες.

Για παράδειγμα, οι ΗΠΑ και οι χώρες της Λατινικής Αμερικής έχουν πανομοιότυπο τρόπο διακυβέρνησης. Ωστόσο, οι μεν έχουν μεγάλη υλική και επιστημονική ανάπτυξη ενώ οι δε είναι υπανάπτυκτες. Στις ΗΠΑ, τουλάχιστον όταν έγραφε ο Le Bon, υπήρχαν κυρίως απόγονοι βορειοευρωπαίων, ενώ στην Λατινική Αμερική έντονη μίξη και κυρίως ιθαγενείς. Οι θεσμοί δεν μπορούν να μεταβάλλουν τη φυλή, η οποία ασχέτως επιφανειακών θεσμών συμπεριφέρεται με τον ίδιο τρόπο.

Άλλα παραδείγματα έχουν να κάνουν με την παρακμή των Ρωμαίων όταν σταδιακά οι λεγεώνες αντικαταστάθηκαν από ξένους μισθοφόρους, οι Γερμανικές φυλές είχαν ήδη εγκατασταθεί ειρηνικά στο εσωτερικό της και διοικούσαν ακόμη, υπό Ρωμαϊκή σημαία, αρκετές επαρχίες. Το τελειωτικό χτύπημα το 470μ.Χ. είναι μόνο το επιστέγασμα μιας σταδιακής ειρηνικής φυλετικής εισβολής.

Οι ιδέες, οι θρησκείες και πολιτικές θεωρίες που κατευθύνουν τους λαούς στην δημιουργία της ιστορίας, βασίζονται αποκλειστικά στην ψυχή και όχι στο λογικό. Ιδέες τελείως παράλογες ήταν ικανές να δημιουργήσουν φανατικούς πιστούς και να δημιουργήσουν ιστορία και ολόκληρους πολιτισμούς, καθότι μπόρεσαν να αγγίξουν την φυλετική ψυχή του λαού. Οι σοφοί με τις ανακαλύψεις τους μεταβάλλουν τον πολιτισμό, ωστόσο οι φανατικοί δημιουργούν την ιστορία.

Η πτώση των πολιτισμών είναι αποτέλεσμα της μείωσης της θέλησης και της δυναμικότητας. Η διαδικασία αυτή μπορεί να επιταχυνθεί από τη φυλετική μίξη που αλλάζει την ψυχή του λαού. Το τελειωτικό χτύπημα δίνει μια νέα πίστη ή ένας εισβολέας, που με περισσότερη ενέργεια και φανατισμό, θα επιβληθεί στη θέση της παλιάς καταστάσεως.

Το βιβλίο έχει εκδοθεί στα Ελληνικά, ενώ οι Γαλλομαθείς μπορούν να το διαβάσουν στα Γαλλικά εδώ.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Οι διαχειριστές του ιστολογίου δεν φέρουν καμία ευθύνη για τα σχόλια των αναγνωστών τους.