Τα φυλετικά στοιχεία της Μελανησίας

Η Μελανησία είναι μια νησιωτική περιοχή στον Ειρηνικό Ωκεανό. Βρίσκεται βόρεια και βορειοανατολικά της Αυστραλίας. Η συγκεκριμένη περιοχή παρουσιάζει φυλετικές, γλωσσικές και πολιτισμικές διαφορές σε σχέση με τις άλλες δύο περιοχές της Ωκεανίας, την Μικρονησία και την Πολυνησία. Το όνομά της το έλαβε από τον εξερευνητή Jules Dumont d'Urville, ο οποίος είχε κλασική παιδεία και την ονόμασε Μελανησία, από το μέλας = μαύρος + νήσος. Προφανώς η ονομασία δόθηκε για φυλετικούς λόγους, δηλαδή να δείξει ότι στην Μελανησία κατοικούν μαύροι, εν αντιθέσει με τις άλλες δύο περιοχές. Μία ανάλυση των φυλετικών στοιχείων που κατοικούν στην Μελανησία παρουσίασε ο William White Howells, καθηγητής ανθρωπολογίας στο Harvard University, στα Papers of the Peabody Museum of American Archaeology and Ethnology του ιδίου Πανεπιστημίου, σε άρθρο με τίτλο "The racial elements of Melanesia".

Αρχικά ο Howells επισημαίνει ότι η Μελανησία περιλαμβάνει όλα τα νησιά του Ειρηνικού με μαύρο πληθυσμό...
εκτός από την Αυστραλία, καθώς οι Αβορίγινες διαφέρουν εμφανώς από τους κατοίκους της Μελανησίας, παρότι αμφότεροι νεγροειδείς. Όταν εξετάζουμε την ανθρωπολογία νησιών, πρέπει να γνωρίζουμε ότι οι τυχόν νεοεισελθόντες κατοικούν σχεδόν πάντοτε στα παράλια, ενώ στο εσωτερικό ή σε περιθωριακές περιοχές παραμένει ο γηγενής πληθυσμός.

Στη Μελανησία οι περισσότεροι κάτοικοι έχουν χαμηλό ανάστημα, μαύρο χρώμα δέρματος, εξωμορφική σωματοδομή, πλατύ στόμα με παχιά χείλη, δολιχοκεφαλία και συνήθως μεσο-λεπτοπροσωπία. Υπάρχει τάση πλατυρρινίας, αν και η ρίζα της μύτης δεν είναι πιεσμένη, ενώ μερικές φορές το σχήμα είναι κυρτό. Έχουν σκούρα κατσαρά μαλλιά και δεν έχουν τα έντονα υπερόφρυα τόξα των Αβορίγινων. Οι ανθρωπολόγοι τους κατατάσσουν στον φυλετικό τύπο Melanesid, που είναι ο πλέον χαρακτηριστικός τύπος της περιοχής.

Ωστόσο, εντοπίζονται και άλλα φυλετικά στοιχεία. Στο εσωτερικό της Νέας Γουινέας καθώς και σποραδικά σε άλλα νησιά, εντοπίζονται Negritos, συνήθως μεσο-βραχυκέφαλοι, με πολύ χαμηλό ανάστημα, πολύ κοντό πρόσωπο και πλατιά μύτη. Έχουν συγγένεια με τους υπόλοιπους Νεγριτικούς πληθυσμούς της ευρύτερης περιοχής. Στη βόρεια Νέα Καληδονία και στο Αρχιπέλαγος του Βίσμαρκ, εντοπίζονται κάτοικοι με Αυστραλοειδή στοιχεία, δηλαδή έντονα υπερόφρυα τόξα, μέτωπο με έντονη κλίση, πλατύ στόμα και έντονη πλατυρρινία. Νεγρίτος και Αυστραλοειδείς φαίνεται ότι προϊστορικά κατοικούσαν σε μεγαλύτερη έκταση και σταδιακά περιορίστηκαν.

Στα βορειότερα νησιά, όπως η Νέα Ιρλανδία, έχουν εισέλθει στοιχεία από τη Μικρονησία, ενώ στα ανατολικότερα νησιά, όπως στο Βανουάτου και στα νησιά Φίτζι, βρίσκουμε πληθυσμούς με μογγολικές συνάφειες, έχοντας πιο ανοικτό χρώμα δέρματος, υψηλότερο ανάστημα, πιο ευρεία και ισχυρή σωματοδομή, σχετικά ίσια μαλλιά, τάση λεπτοπροσωπίας και πιο λεπτή, μεσόρρινη μύτη. Αυτοί ταξινομούνται στον φυλετικό τύπο Polynesid, που αποτελεί τον τυπικό κάτοικο της Πολυνησίας, ενώ και στη Μικρονησία, οι κάτοικοι ανήκουν, αν όχι στον ίδιο τύπο, σε τοπικό υποτύπο.

Συνεπώς, οι κάτοικοι της Μελανησίας ανήκουν τυπικά στον φυλετικό τύπο Melanesid. Σποραδικά εντοπίζονται Negritos, σε ένα ή δυο περιορισμένα σημεία Australoid, ενώ στα βόρεια και ανατολικά νησιά έχουν εισέλθει Polynesid σε εμφανείς αριθμούς. Η ανάλυση επιτρέπει στον Howells να ιχνηλατήσει την φυλετική προϊστορία της περιοχής. Αρχικά στην Μελανησία βρέθηκαν οι Australoid και εν συνεχεία ήλθαν Negritos. Με επόμενο κύμα ανθρώπινων μεταναστεύσεων κατέφτασαν οι Melanesid παραμερίζοντας σταδιακά τους προηγούμενους. Τελευταία μεταβολή ήταν η διείσδυση Polynesid στα βόρεια και ανατολικά νησιά.

Και δύο φωτογραφίες για να φανούν οι διαφορές μεταξύ Melanesid αριστερά και Polynesid δεξιά.